Μια εικαστική κατάδυση παρουσιάζει στο Fast Forward Festival η ομάδα Raqs Media Collective από την ΙνδίαΑπό τη
Γιώτα Βαζούρα
Πώς συνδέεται το Ναυάγιο των Αντικυθήρων με την έννοια των κοινών στην Αθήνα του σήμερα, όπως αυτή διαμορφώνεται και συντηρείται στον απόηχο της κρίσης; Πόσο βαθιά πρέπει να βουτήξεις για να βρεις αυτό που ψάχνεις;
Με αφορμή το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, και ειδικότερα δύο από τα λιγότερο διάσημα ευρήματά του -ένα κατακερματισμένο άγαλμα φιλοσόφου και μια κούπα που έχει πάνω της χαραγμένο το όνομα «ΠΑΜΦΙΛΟΣ»-, η διεθνούς φήμης ομάδα Raqs Media Collective, από την Ινδία, έχει έρθει στην Ελλάδα για να μας παρουσιάσει την ενδιαφέρουσα δουλειά της, η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο του Fast Forward Festival. Η ομάδα από το Νέο Δελχί μεταμορφώνει το Ναυάγιο των Αντικυθήρων και τα ευρήματά του σε μια μεταφορά για τη σύγχρονη Αθήνα και το ναυάγιο της καθημερινότητας με την εγκατάσταση «Πάμφιλος», η οποία φιλοξενείται αυτές τις ημέρες στην κατοικία όπου κάποτε έζησε η Μαρία Κάλλας (Πατησίων 61).
Ερευνα
Τα μέλη της Raqs Media Collective επισκέφτηκαν πολλές φορές την Αθήνα και, μαζί με Ελληνες συνεργάτες, πραγματοποίησαν μια εκτεταμένη και εις βάθος έρευνα σχετικά τόσο με το Ναυάγιο των Αντικυθήρων όσο και με την έννοια των κοινών.
Επισκέφτηκαν αρχαιολογικούς χώρους, νοσοκομεία, σχολεία, πάρκα, αυτοδιαχειριζόμενες επιχειρήσεις και συλλογικότητες. Συζήτησαν με δασκάλους, ποιητές, μετανάστες, νοσοκόμες, δικηγόρους και φαρμακοποιούς, ανθρώπους διαφορετικών ιδιοτήτων που, σύμφωνα με τους καλλιτέχνες, «έχουν ως κοινό ότι ασχολούνται με το ναυάγιο της καθημερινότητας, βουτούν στα βάθη κάθε νέας ημέρας και ανεβαίνουν αναζητώντας αέρα».
Στα… βαθιά
Οι Raqs δημιούργησαν μια εμβυθιστική εγκατάσταση στον πρώτο όροφο ενός ιστορικού κτιρίου της Αθήνας, που είναι γνωστό στους περισσοτέρους ως κατοικία της Μαρίας Κάλλας. Συνδυάζοντας βίντεο, ήχο και φως, η εγκατάσταση μεταφέρει τον επισκέπτη στον βυθό της θάλασσας, όπου έννοιες, αγάλματα και λέξεις συνθέτουν ένα τοπίο που αλλάζει την αίσθηση του ορίζοντα, όπως συμβαίνει σε μια κατάδυση.
Παράλληλα, στον ίδιο χώρο οργανώνεται μια σειρά διαλογικών συναντήσεων (clusters), όπου ενώνονται φωνές και σκέψεις ανθρώπων από διαφορετικά πεδία δραστηριοτήτων. Πώς συνδέονται ο δύτης βαθέων υδάτων με τον μουσικοσυνθέτη, ο αρχιτέκτονας με τον ψυχοθεραπευτή, ο εξόριστος ποιητής με τον δάσκαλο, ο νέος μετανάστης με τον ακαδημαϊκό, ο συγγραφέας εθελοντής με τον φαρμακοποιό; Πώς μπορεί κάποιος να γίνει φίλος των πάντων;
Οι Raqs Media Collective συστήνουν στο αθηναϊκό κοινό μια εμπειρία κατάδυσης στο κέντρο της πόλης, ένα έργο που φέρνει στο προσκήνιο το αρχαίο ναυάγιο και την ιδέα του «Πάμφιλου», όχι για να προβληματιστούμε σχετικά με τον κίνδυνο της βύθισης, αλλά για να σκεφτούμε από κοινού τις πολλαπλές δυνατότητες διάσωσης.
Η ομάδα του «κινητικού στοχασμού»
Η ομάδα Raqs Media Collective δημιουργήθηκε το 1992 στο Δελχί από τους Monica Narula, Jeebesh Bagchi και Shuddhabrata Sengupta, που γνωρίστηκαν όταν σπούδαζαν κινηματογράφο. Βασικό στοιχείο της δουλειάς τους είναι η έννοια του «κινητικού στοχασμού», δηλαδή η συνεχής αναζήτηση νέων μορφών και μεθόδων καλλιτεχνικής δημιουργίας. Το έργο τους εστιάζει στις έννοιες των κοινών και του χρόνου και συχνά συνδέεται με ιστορικά γεγονότα που γίνονται αφορμή και υλικό έμπνευσης.
