«Οι κωμωδίες είναι και φέτος υπερβολικές, ειδικά στο παίξιμο, λες και απευθύνονται σε ηλιθίους και λοβοτομημένους»
Από τ’ αλώνια της Βέροιας μέχρι τα σανίδια των θεάτρων όλης της Ελλάδας, ο Παύλος Κοντογιαννίδης έχει διανύσει μια πορεία γεμάτη πάθος, χιούμορ και ελευθερία. Παραμένει «αντάρτης» της καλλιτεχνίας, όπως αυτοχαρακτηρίζεται, ένας άνθρωπος που προτιμά να συγκρούεται, παρά να συμβιβάζεται.
- Από τον Ηλία Μαραβέγια
Με αφορμή την επιτυχία του στο έργο «Ο δολοφόνος είναι… ανάμεσά μας» ανοίγει την καρδιά του στην «Espresso» και μιλά για όλα: για το θέατρο, τη ζωή, την οικογένεια, την πολιτική, αλλά και για όσα φωτίζονται όταν τα φώτα σβήνουν.
Συνεχίζετε ακάθεκτος τις παραστάσεις του έργου «Ο δολοφόνος είναι… ανάμεσά μας», στο θέατρο Αυλαία. Αν ήσασταν θεατής και όχι πρωταγωνιστής, ποιο στοιχείο αυτής της δουλειάς θα σας έκανε να πείτε «πρέπει οπωσδήποτε να το δω αυτό»;
Η συμμετοχικότητα του θεατή στα δρώμενα, η φοβερή πλοκή και φυσικά οι ερμηνείες και των ηθοποιών αλλά και των θεατών!
Πόσο απρόβλεπτο είναι για έναν ηθοποιό να υπάρχει διαδραστικότητα σε μια παράσταση; Υπήρξαν στιγμές που οι θεατές σάς αιφνιδίασαν;
Φυσικά, και τις περισσότερες φορές με τόση ζωντάνια που στο τέλος, στον χαιρετισμό, βγαίνουν μαζί μας και οι θεατές που συμμετείχαν και είναι τόσο όμορφα!
Αν «ο δολοφόνος είναι ανάμεσά μας…», μήπως είναι και μέσα μας; Πιστεύετε ότι όλοι έχουμε ένα «μικρό έγκλημα» που κουβαλάμε – μια ενοχή, μια καταπιεσμένη πλευρά μας;
Είναι τόσο ωραία ειπωμένη η ερώτηση που συμφωνώ απόλυτα με αυτά που λέτε. Να προσθέσουμε απλώς και το απρόβλεπτο!
Αν έπρεπε να ανακρίνετε το ελληνικό θέατρο σαν ντετέκτιβ, ποιο θα ήταν, πιστεύετε, το βασικό του «έγκλημα» και ποια η «ποινή» του;
Αλλη μια καταπληκτική ερώτηση. Το βασικό «έγκλημα» του θεάτρου είναι ότι διαπράττεται από φατρίες, από υπερτιμημένους του χώρου κι από διάφορα lobby εξουσίας. Η «ποινή» που θα επέβαλα; Κάντε τόπο στα ταλέντα και δη στα νέα κι όποιος δεν είναι αληθινός, αλλά… φο μπιζού, να κάνει στην άκρη!
Στην παράσταση τα φώτα σβήνουν και τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Πόσο συχνά συμβαίνει αυτό και στη ζωή του ηθοποιού, να πέφτουν τα φώτα και να μένει μόνο η αλήθεια;
Το έργο στην ουσία βασίζεται και περιπλέκεται πάνω στο υπέροχο αξίωμα του συγγραφέα Ευάγγελου Σαμιώτη ότι δεν πρέπει σαν ηθοποιοί να ψευτίζουμε! Το ίδιο και στη ζωή, λέω εγώ, να είμαστε αληθινοί!
Μεγαλώσατε στη Βέροια, σε ποντιακή, αγροτική οικογένεια. Τι θυμάστε με νοσταλγία από τα παιδικά σας χρόνια και τι δεν θέλετε να θυμάστε;
Θέλω να τα θυμάμαι όλα! Φτωχά χρονιά, αλλά έγχρωμα, όμορφα. Να φανταστείτε εγώ γεννήθηκα μέσα στα αλώνια του χωριού μου, στο Μετόχι Βέροιας, και μεγάλωσα μέσα στα λουλούδια, μέσα στους καρπούς. Μια αξέχαστη στιγμή, κάποια Πρωτομαγιά, με πήρε ο ύπνος μέσα στα αγριολούλουδα του κάμπου, μαγεία!
Εχετε συνεργαστεί σχεδόν με όλους τους μεγάλους πρωταγωνιστές και πρωταγωνίστριες. Ποια συνεργασία σάς έχει μείνει περισσότερο;
Με όλους ήταν φανταστικά. Από το Εργαστήρι της Θεσσαλονίκης που άρχισα, το Θεσσαλικό Θέατρο και μετά στο Ελεύθερο Θέατρο, ακόμα και στη Λυρική! Τους ευχαριστώ όλους που συμπαίξαμε! Σε όλους χρωστώ για όσα ζήσαμε!
Εχετε δηλώσει πως είστε «μια αναρχοαυτόνομη καλλιτεχνική δύναμη σε επίπεδο ΕΚΑΜ». Σήμερα, σχεδόν πέντε δεκαετίες μετά την πρώτη σας εμφάνιση, παραμένετε τόσο «ένοπλος» απέναντι στο σύστημα ή έχετε κουραστεί να… πολεμάτε;
Ελάτε να δείτε την παράσταση, να δείτε σε τι στροφές δουλεύει το κοντέρ! Πάντα μάχιμος, πάντα αυτόνομος και πάντα αδούλωτος, όπως με προσφωνούσε ο αείμνηστος φίλος, συναγωνιστής και μέγας καλλιτέχνης Ηλίας Λογοθέτης!
Πόσο δύσκολο είναι να μείνει κάποιος «εκτός κυκλωμάτων» στον χώρο του θεάματος χωρίς να απομονωθεί;
Πανδύσκολο! Ολοι οι χώροι ελέγχονται από διάφορα lobby! Αν δεν μου έκανε πρόταση ο συγγραφέας του έργου Ευάγγελος Σαμιώτης, δεν θα κάναμε αυτήν την ομορφιά με την παράστασή μας, ούτε θα είχα εγώ την ευκαιρία τώρα να απαντώ σε αυτές τις σημαντικές ερωτήσεις, που οι αναγνώστες σας θα τις χαρούν πολύ -σας διαβεβαιώ- και θα είμαστε κι εμείς χρήσιμοι συζητητές! Είχα να βγω στη διαφήμιση χρονιά και με το που μου δόθηκε η ευκαιρία να κάνω τον «Κύριο Πυρ και Μανία» της Εθνικής Ασφαλιστικής, «έσπασαν» τα κοντέρ: 500.000 προβολές σε έναν μήνα! Μας αποκλείουν από το ένα, τους βγαίνουμε από αλλού… Θεία θέληση. Αν μου δοθεί ένας τηλεοπτικός ρόλος, είμαι σίγουρος θα «σπάσει» πάλι τα κοντέρ!
Αν ήσασταν σήμερα 25 χρονών, θα επιλέγατε να κινηθείτε το ίδιο «αντάρτικα» ή θα παίζατε πιο «συστημικά»;
Πάντα αντάρτης στα βουνά της καλλιτεχνίας!
Γιατί πιστεύετε ότι δεν έτυχε να εμφανιστείτε στην Επίδαυρο;
Μέγα εξουσιαστικό (κυβερνητικό) lobby η Επίδαυρος! Κάποτε πήγαινε ο λαός, τώρα πάει η μικρομεσαία ως επί το πλείστον χορτάτη κομματική – κυβερνητική διανόηση και πολιτική νομενκλατούρα, ειδικά έπειτα από τραγωδία έρχονται και δένουν υπέροχα τα νοστιμότατα μπιφτέκια του «Λεωνίδα» (ξακουστή ταβέρνα). Κάποιος συνάδελφος μου είπε ότι οι πλείστες συμμέτοχες γίνονται μέσα από τις κλαδικές καλλιτεχνών των εκάστοτε κυβερνήσεων, έκτος ελάχιστων εξαιρέσεων. Παρεμπιπτόντως, στα 28 μου έπαιξα «Τρυγαίο» με τους δεσμούς της Ασπασίας Παπαθανασιου, σε όλα τα αρχαία θέατρα, ακόμα και της Μεγαλόπολης και του Αργους, έκτος από τον «ναό» του αρχαίου δράματος. Πήγα πολλές φορές όμως ως θεατής! Μεγαλείο… ο χώρος!
Υπάρχει κάποιος τηλεοπτικός ρόλος τόσο επιδραστικός που να σας «καταδίωξε» στη συνείδηση του κοινού;
Πολλοί. Ολοι οι ρόλοι μου, μικροί και μεγάλοι. Τι να πρωτοθυμηθώ, τον «Τζακ» στους «Απαράδεκτους», τον «I love Τανάσης» στους «Δυο ξένους», τον «Πρίφτη», τον «Αβραάμ» στο «Τύχη βουνό», τον «Μπαλούρδο» στο «Βίος και πολιτεία». Τώρα θα δείτε ότι θα συζητηθεί και ο ρόλος του «Λάζαρου Κουντουριώτη», που ερμηνεύω στον «Καποδίστρια» του Γιάννη Σμαραγδη.
Πώς ήταν η εμπειρία του «Καποδίστρια» ; Την ευχαριστηθήκατε;
Μεγάλη εμπειρία σε μια υπερπαραγωγή. Σε ένα γύρισμα στο Ναύπλιο, της σκηνής που δίνω εντολή (ως «Κουντουριώτης») να κάψει ο «Μιαούλης» τον στόλο, ήρθε ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού της πόλης και μου είπε στ’ αυτί: «Βρε Παύλο, δεν τον ήξερα τον άνθρωπο, είμαι ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού Ναυπλίου. Πώς τα λες έτσι, με τόση πειστικότητα, που στην πρόβα της σκηνής -έγινε δέκα φορές- κάθε φορά στρέφαμε όλοι τα κεφάλια μας -ήταν κάπου 50 με 100 άτομα που παρακολουθούσαν το γύρισμα)- προς το λιμάνι να δούμε τον στόλο». Σημειωτέον στο λιμάνι δεν υπήρχε στόλος, η σκηνή θα ολοκληρωνόταν στο στούντιο! Βάσει αυτού νομίζω ότι τα κατάφερα. Για μένα αυτό ήταν ίσως ένα από τα πιο σπάνια βραβεία. Θα μπορούσε, βέβαια, ο ρόλος να είναι μεγαλύτερος -είχα αρκετές δυνάμεις-, αλλά αυτό είναι καθαρά αρμοδιότητα του σεναριογράφου και του σκηνοθέτη.
Το εμβληματικό σίριαλ «Τι ψυχή θα παραδώσεις μωρή;», που παίζατε και είχε επιτυχία άλλα κόπηκε άδοξα, έγινε ταινία και βγαίνει στις αίθουσες αυτές τις ημέρες. Θα πάτε να τη δείτε;
Γιατί όχι; Από σεβασμό προς τους δημιουργούς.
Τι λείπει και τι περισσεύει από την ελληνική μυθοπλασία τη φετινή σεζόν;
Φέτος η μυθοπλασία είναι ισορροπημένη μεταξύ δράματος και κωμωδίας. Μόνο που οι κωμωδίες είναι, όπως πάντα, υπερβολικές, ειδικά στο παίξιμο, λες και απευθύνονται σε ηλιθίους και λοβοτομημένους. Τα δράματα, έκτος λίγων εξαιρέσεων, είναι φασόν με ξένες σαπουνόπερες. Η πραγματικότητα είναι πολύ πιο μπροστά από τη μυθοπλασία, που κανονικά έπρεπε να συμβαίνει το αντίθετο!
Ποια είναι σήμερα η δυναμική του Κινήματος Φτωχών Ελλάδος, που ιδρύσατε το 2018;
Οπως είπε και ένας πολιτικά λόγιος, πρύτανης -δεν αναφέρω όνομα, άλλα μας τιμά η άποψή του-, η διακήρυξη του κινήματος είναι 20 χρονιά μπροστά. Οποιος ενδιαφέρεται μπορεί να μπει στο site μας να τη διαβάσει. Είναι μια σελίδα μόνο. Χάρηκα πολύ που σε τελευταία συνέντευξή της η κυρία Καρυστιανού αυτά που είπε είναι σχεδόν λες και διάβασε τη διακήρυξή μας, εννοώ απλή ταύτιση, διότι κάτι άλλοι πολίτικοι ηγέτες μας την έχουν κατακλέψει κατά ενότητες. Μέχρι και ο κ. Βελόπουλος τελευταία είπε πως είναι το κόμμα των φτωχών. Κυριάκο, όχι, το έμβλημα, το σήμα, το λογότυπο του ΚΦΕ είναι αναγνωρισμένα από τον Αρειο Πάγο. Υπάρχουμε εν δυνάμει στο υπουργείο Εσωτερικόν νόμιμα και κάνεις δεν μπορεί να μας κλέψει ούτε το πορτοκάλι χρώμα, που είναι το χρώμα μας. Εμείς βρισκόμαστε εν ενεργεία, απλώς θέλουμε να μας δώσουν «βήμα», όπως εσείς τώρα, να πούμε τις απόψεις μας! Πήραμε μέρος στις δύο εκλογικές εθνικές αναμετρήσεις του 2023 και στις 22 από τις 66 περιφέρειες που συμμετείχαμε ήρθαμε 10ο κόμμα, από τα 36 που συμμετείχαν, και με μπάτζετ 2.800 ευρώ, παρακαλώ!
Πώς βλέπετε γενικά την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα; Πιστεύετε πως οι καλλιτέχνες πρέπει να έχουν ενεργό πολιτικό ρόλο;
Η τέχνη ψυχαγωγεί διαπαιδαγωγώντας και διαπαιδαγωγεί ψυχαγωγώντας. Στις επάλξεις λοιπόν, διότι διαφορετικά ο καλλιτέχνης δεν είναι τίποτα άλλο πάρα ένα άνοστο επιδόρπιο σε ένα μίζερο γεύμα! Καμιά εξουσία δεν αγάπησε την τέχνη, διότι η τέχνη προάγει το πνεύμα!
Παρότι είστε χρόνια στο προσκήνιο, έχετε καταφέρει να κρατήσετε την οικογένειά σας μακριά από τα φώτα. Ηταν συνειδητή επιλογή αυτή η «σιωπή» ή απλώς φυσική στάση ζωής;
Στάση ζωής. Τώρα αν θέλει ο κόσμος, οι αναγνώστες μας, να μάθουν κι άλλα, να τους πληροφορήσουμε πως έχω μία κόρη που υπεραγαπώ, πήρε πτυχίο στη Χημεία και φέτος τελειώνει και την Ψυχολογία με υποτροφία. Ας διαλέξει να κάνει αυτό που θα την ευχαριστεί. Είναι δόγμα οικογενειακό να κάνει ο άνθρωπος αυτό που τον ευχαριστεί!
Η σύζυγός σας, Σίσσυ Αλατά, είναι κι αυτή ηθοποιός. Πόσο δύσκολο ή όμορφο είναι δύο καλλιτέχνες να μοιράζονται το ίδιο σπίτι και τις ίδιες αγωνίες της σκηνής;
Είναι πολύ όμορφο να έχεις τις ίδιες αγωνίες και ενδιαφέροντα, να ανταλλάζεις απόψεις, να δίνεις και να δέχεσαι συμβουλές γύρω από το ίδιο αντικείμενο! Ο ένας συμπληρώνει τον άλλον, γι’ αυτό με τη Σίσσυ είμαστε μαζί τόσες δεκαετίες, από τη σχολή ακόμη και συνεχίζουμε, λες και γνωριστήκαμε προχτές!
Η κόρη σας, η Χριστίνα, επέλεξε να μην ακολουθήσει το θέατρο. Πώς νιώθετε για την απόφαση που πήρε;
Αγαπητέ Ηλία, ξέρεις πολλά απ’ ό,τι βλέπω… Η Χριστίνα θα κάνει ό,τι γουστάρει και θα της προσφέρει χαρά! Αλλά μην αποκλείουμε τίποτα, ακόμα μικρή είναι. Μην τη δούμε έπειτα από πέντε χρονιά να κάνει «Αντιγόνη» στην Επίδαυρο και πάρουμε το αίμα μας πίσω! Εμείς, κληρονομικά, είμαστε απρόβλεπτα άτομα. (γέλια)
Πηγή: Εφημερίδα Espresso
