«Κορίτσια στις παρυφές της κοινωνίας. Στο περιθώριο. Συχνά “εν κινδύνω”. Κάποιες φορές σε αναμορφωτήρια, σε κρατητήρια, ή ακόμα και στη φυλακή. Σχεδόν πάντοτε όμως -όπου κι αν βρίσκονται- «έγκλειστα» στο αδιέξοδο της αδυναμίας να πάρουν τη ζωή στα χέρια τους.
Στοχασμοί για τις συνθήκες που ωθούν σε παραβατικές ή μη συμπεριφορές. Αλλά και στοχασμοί για τις κινητήριες δυνάμεις που συντείνουν ώστε να ξεφύγουν κάποια κορίτσια από τον ασφυκτικό κλοιό και να διαμορφώσουν τη ζωή τους όπως πραγματικά θα την ήθελαν. Στοχασμοί, τέλος, για τον ρόλο της Πολιτείας και του Πολίτη…»
Ένα μωσαϊκό της κοινωνικής ιστορίας του τόπου μας στα τελευταία εκατό και πλέον χρόνια, μέσα από μαρτυρίες, φωτογραφίες, σκίτσα, ημερολόγια, αποκόμματα από εφημερίδες, επιστημονικά άρθρα, λογοτεχνικά κείμενα.
Το βιβλίο, διαχρονικό και συνάμα όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρο, το προλογίζει ο πρώην «Συνήγορος του Παιδιού» Γιώργος Μόσχος.
Η Μαρία Φαφαλιού γεννήθηκε το 1950 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Έζησε πολλά χρόνια στο Λονδίνο, όπου απέκτησε τα τρία αγόρια της και τελείωσε μεταπτυχιακές σπουδές στην κοινωνική ψυχολογία. Είναι ιδρυτικό μέλος και στέλεχος εκπαιδευτικών και πολιτιστικών οργανώσεων στην Αγγλία και την Ελλάδα. Στην Αθήνα ίδρυσε την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία «Καλειδοσκόπιο» (1995-2014), όπου εργάστηκε για την ψυχοκοινωνική /επαγγελματική αποκατάσταση ευπαθών ομάδων, ιδιαίτερα ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας.
Έχει γράψει βιβλία κοινωνικής ιστορίας, πολλά σε συνεργασία με τον Κώστα Ν. Χατζηπατέρα. Η έμφαση είναι πάντοτε στις προσωπικές μαρτυρίες. Υλικό από τα βιβλία αυτά αντλήθηκε για εικαστικές εκθέσεις, ημερίδες, θεατρικές παραστάσεις, εκδόσεις, τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έργα της είναι: Σαράντα παληές ιστορίες από τη Χίο (1979, 1985), Παλιές ιστορίες από τη Χίο (1994, 2004), Tales and Legends from Chios (1990, 1994), Ιερά οδός 343. Μαρτυρίες από το Δρομοκαΐτειο (1995, 2018), Οι σελίδες της Δάφνης, 1940-41 (2010), Χιώτες στο θαύμα του Σαράντα. Μαρτυρίες (2010, 2015), Το ρούχο της αθωότητας. Ποίηση ανθρώπων με ψυχιατρική εμπειρία (επιμ. 2013), Ο εαυτός μας και ο άλλος. Στοχασμοί για τις ανθρώπινες σχέσεις (2016, 2017), Η ψυχή και το σώμα. Ανάλεκτα για τη μακροζωΐα (2018), Κορίτσια σε περίκλειστους χώρους. Μαρτυρίες 1942-1952 (2020), Γυναίκες στη φυλακή. Μαρτυρίες (2021). Έργα της από κοινού με τον Κ. Ν. Χατζηπατέρα: Μαρτυρίες, 1940-41 (1982, 2005), Μαρτυρίες, 1940-44. Πόλεμος-Κατοχή (1988, 1993), Crete, 1941. Eyewitnessed (1991, 1989, 2007, 2016, 2018), Ημέρες Κρήτης, 1941. «Επιχείρηση Ερμής» (1991), Μαρτυρίες. Κρήτη, 1941 (1993), Greece, 1941. Eyewitnessed (1995, 2001), Μαρτυρίες, 1941-44. Η Αθήνα της Κατοχής, τόμος Α΄ (2002), Μαρτυρίες, 1941-44. Η Αθήνα της Κατοχής, τόμος Β’ (2003).
