Την περασμένη εβδομάδα, από τις 2 έως τις 5 Μαρτίου, διεξήχθη στους Δελφούς το 2ο Ετήσιο Οικονομικό Φόρουμ.Παραβρέθηκαν 250 και πλέον προσωπικότητες, για να συζητήσουν 41 θέματα που αφορούν την πορεία του κόσμου, της Ευρώπης και της χώρας μας. Από τις αλλαγές στη διεθνή γεωπολιτική ισορροπία ισχύος και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περιοχή της ανατολικής Μεσογείου έως τα συνταγματικά διλήμματα και τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης της Ελλάδας.
Συμμετείχαν ανώτατα στελέχη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υψηλόβαθμα στελέχη παγκόσμιων φορέων, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωπαϊκός ΣΔΟΕ και επικεφαλής διεθνών δεξαμενών σκέψης με μεγάλη επιρροή, νυν και πρώην πρωθυπουργοί, υπουργοί και πολλοί σημαντικοί εκπρόσωποι της εγχώριας και διεθνούς ακαδημαϊκής κοινότητας.
Αφήνοντας κατά μέρος όσα αφελή ειπώθηκαν όσον αφορά την πιθανότητα να αποτελέσει το Φόρουμ των Δελφών τη μήτρα για την κυοφορία μιας πολιτικής κίνησης, αντιμετωπίζει κανείς ένα πολύ σοβαρό παράδοξο: Γιατί όλοι αυτοί, που θεωρούνται η ελίτ της χώρας, δεν μπορούν να πείσουν την κοινωνία; Γιατί με όσα σοβαρά είπαν αδυνατούν να καλλιεργήσουν τα εκσυγχρονιστικά επιχειρήματα-ερείσματα που θα νικήσουν τον λαϊκισμό; Μήπως αποτελούν και οι ίδιοι μέρος του προβλήματός μας με τα πεπραγμένα τους, γεγονός που αναπόφευκτα τους στερεί και τη δυνατότητα να αποτελέσουν και μέρος της λύσης;
Ελπίζω στη σύντομη παρουσία τους στον «ομφαλό της Γης» – κατά τους προγόνους μας- να μη διέλαθε της μελέτης τους μια συμβολική τόσο για την αυτογνωσία όσο και για την αυτοκριτική τους πληροφορία: Στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, εκεί όπου βρισκόταν ο ωοειδής λίθος με τον οποίο παραστάθηκε ο ομφαλός, στην κορυφή του αετώματος της κεντρικής ανατολικής πύλης, βρισκόταν και το Δελφικό Εψιλον, ένα αρχαιοελληνικό σύμβολο που σχετιζόταν με τη μύηση του ανθρώπου στο φως, μαζί με το «ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ» (γνώρισε τον εαυτό σου) στην κάτω αριστερή γωνία και το «ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ» (να μην υπερβάλλεις) στην κάτω δεξιά του ίδιου αετώματος.
Η πληροφορία αυτή θα τους βοηθούσε να αντιληφθούν καλύτερα τις εξαιρετικές επισημάνσεις του ιστορικού Γιώργου Δερτιλή στη διάλεξή του με θέμα «Η τυραννία της αμάθειας». Σε αυτήν είπε μεταξύ άλλων: «Η δικτατορία των αμαθών πλησιάζει. Σήμερα από τα πανεπιστήμιά μας αποφοιτούν ημιμαθείς σε ποσοστό 50%-75%. Αυτό το πλήθος είναι η μεγαλύτερη δεξαμενή εκλογέων. Αν προσθέσουμε τους αναπόφευκτους βλάκες, αυτό είναι το εκλογικό σώμα που επιβραβεύει τους δημαγωγούς. Ο αμαθής βλαξ είναι κοινός και γνώριμος τύπος ανθρώπου. Εύκολα θα δεχθεί να υπηρετήσει έναν δημαγωγό και θα υποδουλωθεί σε έναν δημαγωγό μεγάλο. Η δικτατορία των αμαθών πλησιάζει. Ποιος Καποδίστριας θα δολοφονηθεί ή θα κυλιστεί στη λάσπη της αμάθειας;»
Γι’ αυτήν τη «δικτατορία των αμαθών», άμεσο απότοκο της διάβρωσης του εκπαιδευτικού συστήματος σε όλα τα πεδία και σε όλες τις βαθμίδες, έχουν ευθύνες πολλοί από τους συνέδρους του φόρουμ. Διότι ανέχτηκαν τη σταδιακή και μεθοδευμένη υποβάθμιση της Παιδείας κατά την 30ετία που άρχισε το 1980, δεν συμμετείχαν σε αυτήν και δεν αντιστάθηκαν επαρκώς όταν έπρεπε.
Υποβάθμιση που επιδρά αποσυνθετικά για τη δημοκρατία. Οπως συμπληρώνει ο ίδιος ο καθηγητής: «Δίχως κριτική σκέψη ελάχιστα μπορεί να συνεισφέρει κάποιος στη δίκαιη και εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας και της δημοκρατίας. Προφανώς επειδή μόνο με αυτή διακρίνουμε το σημαντικό από το ασήμαντο, το ωραίο από το άσχημο, το καλό από το κακό, το δίκαιο από το άδικο».
Τούτων δοθέντων, αποκτά θλιβερή επικαιρότητα για τις μέρες μας ο χρησμός του Μαντείου των Δελφών προς τον αυτοκράτορα Ιουλιανό: «Εἴπατε τῷ βασιλεῖ, χαμαὶ πέσε δαίδαλος αὐλά, οὐκέτι Φοῖβος ἔχει καλύβην, οὐ μάντιδα δάφνην, οὐ παγὰν λαλέουσαν, ἀπέσβετο καὶ λάλον ὕδωρ». (Πείτε στον βασιλιά ότι ο αυλός έχει πέσει στο χώμα. Ο Φοίβος δεν έχει πια σπίτι, ούτε δάφνη μαντική, ούτε και πηγή που μιλάει, γιατί στέρεψε το νερό που μιλούσε.)
Γιώργος Κ. Στράτος
*Δικηγόρος – δημοσιογράφος
