Μόλις μία ημέρα μετά τις ανακοινώσεις για μείωση τιμών σε 2.000 προϊόντα, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν νέο κύμα ανατιμήσεων από τις εισαγωγές χονδρικής
Ενώ από σήμερα τίθεται σε ισχύ η εθελοντική μείωση τιμών σε 2.000 κωδικούς προϊόντων, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποκαλύπτουν μια διαφορετική πραγματικότητα:
οι τιμές εισαγωγής τροφίμων στη χονδρική αυξήθηκαν τον Αύγουστο κατά 7,2%, προμηνύοντας νέο κύμα ακρίβειας στα ράφια τους επόμενους μήνες.
Η κυβέρνηση παρουσίασε το μέτρο ως «ανάσα» για τους καταναλωτές, όμως τα δεδομένα δείχνουν ότι η πίεση από το κόστος εισαγωγών μεταφέρεται αναπόφευκτα προς τη λιανική.
Η πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης για «συμφωνία κυρίων» μεταξύ σούπερ μάρκετ και προμηθευτών θυμίζει έντονα την καμπάνια των «καρτελακίων Σκρέκα» του 2023, που στόχευε σε «μόνιμες μειώσεις τιμών».
Τότε, παρά τη φανταχτερή επικοινωνιακή προβολή, το μέτρο δεν έφερε ουσιαστική ανακούφιση στα νοικοκυριά.
Σήμερα, το ίδιο πείραμα επαναλαμβάνεται με διαφορετικό όνομα. Όπως τότε, έτσι και τώρα, το Υπουργείο επιχειρεί να δείξει ότι «κάτι κάνει» για την ακρίβεια, ενώ η αγορά λειτουργεί με τους δικούς της, αμείλικτους κανόνες.
Η ακρίβεια «κατοικεί» στα ράφια
Παρά τις διαβεβαιώσεις για αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, οι τιμές στα τρόφιμα παραμένουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι σωρευτικές αυξήσεις από το 2020 φτάνουν:
43% στο κρέας (58% στο μοσχάρι, 62% στο αρνί)
36% στο ψωμί
50% στο ελαιόλαδο
46% σε καφέ, κακάο και τσάι
Η αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών έχει μειωθεί δραματικά, καθώς οι μισθολογικές αυξήσεις δεν επαρκούν για να καλύψουν το χαμένο έδαφος των τελευταίων ετών.
Η άνοδος 7,2% στις εισαγωγές τροφίμων δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο.
Τον Ιούλιο οι αυξήσεις ήταν ήδη στο 6,9%, γεγονός που υποδηλώνει επίμονες πληθωριστικές πιέσεις στη βιομηχανία τροφίμων.
Οι επιχειρήσεις που αγοράζουν ακριβότερες πρώτες ύλες θα μετακυλήσουν αναγκαστικά το κόστος στους εμπόρους και εκείνοι με τη σειρά τους στους καταναλωτές.
Παράλληλα, η Τράπεζα της Ελλάδος έχει αναθεωρήσει προς τα πάνω τις εκτιμήσεις της για τον πληθωρισμό του 2025 και του 2026, ενώ διεθνείς αναλυτές επισημαίνουν ότι «ο πληθωρισμός δεν έχει ακόμη νικηθεί».
Παρά τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η κυβέρνηση απορρίπτει τη μείωση ή τον μηδενισμό του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής, υποστηρίζοντας ότι το όφελος δεν θα φτάσει στον καταναλωτή.
Ωστόσο, στην Κύπρο, όπου εφαρμόστηκε μηδενικός ΦΠΑ στα τρόφιμα, ο πληθωρισμός κινείται σε αρνητικό έδαφος.
Επικοινωνιακά μέτρα, πραγματική ακρίβεια
Ενώ οι τιμές εισαγωγής σε πετρέλαιο και ηλεκτρικό ρεύμα μειώνονται, στα τρόφιμα καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση όλων των κατηγοριών, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.
Το υπουργείο προσπαθεί να «πείσει» τις βιομηχανίες τροφίμων και τα σούπερ μάρκετ να συγκρατήσουν τα περιθώρια κέρδους, όμως η λογική της αγοράς δείχνει αμείλικτη:
το αυξημένο κόστος θα φτάσει ξανά στα ράφια.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος δήλωσε ότι στόχος είναι «η διασφάλιση υγιούς ανταγωνισμού και η μείωση του μεσοσταθμικού κέρδους προς όφελος της κοινωνίας».
Μένει να αποδειχθεί αν η νέα «εκστρατεία καρτελακίων» θα έχει ουσία ή θα αποτελέσει ακόμη μια επικοινωνιακή ανάσα μπροστά στην ακρίβεια που επιμένει.