Ευρωπαίοι και Αμερικανοί, σε συνεργασία με το Κίεβο, στην Ελβετία παλεύουν να φέρουν πιο κοντά μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία
Ούτε νίκη, αλλά ούτε και τελική συμφωνία υπήρξε στις έως τώρα διαπραγματεύσεις που διεξάγονται από την Κυριακή στη Γενεύη για την ειρήνη στην Ουκρανία, μεταξύ Ουκρανών, Ευρωπαίων και Αμερικανών, σύμφωνα με τις δηλώσεις του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος ωστόσο υπογράμμισε πως η πρώτη μέρα ήταν εποικοδομητική και η τριμερής συνάντηση παραγωγική.
- Παρίσι, Μαρία Δεναξά
Απέναντι στους Αμερικανούς και υπό τη σκιά του Κρεμλίνου, οι Ευρωπαίοι, που πρέπει να διαχειριστούν ένα σχέδιο ειρήνης 28 σημείων γεμάτο κόκκινες γραμμές αλλά και ορισμένα απροσδόκητα μηνύματα, όπως ότι «δεν υπάρχει απαγόρευση ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ», έχουν καταρτίσει, σύμφωνα με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών, ένα αναθεωρημένο ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία.
Διαμάχη
Στην Ουάσινγκτον, στο μεταξύ, έχει ξεσπάσει έντονη διαμάχη γύρω από το σχέδιο των 28 σημείων, καθώς κάποιοι πιστεύουν ότι γράφτηκε και κατόπιν διέρρευσε από τη Ρωσία. Επισημαίνουν λανθασμένες διατυπώσεις στα αγγλικά, πιθανώς μεταφρασμένες από τα ρωσικά, ενώ παράλληλα αναφέρουν ότι δεν μπορούν να κατανοήσουν τη στάση της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ, η οποία «από φόβο να μη χάσει το κύρος της έσπευσε να το υιοθετήσει, χωρίς όμως να φαίνεται πραγματικά πεπεισμένη για την αποτελεσματικότητά του», όπως υποστηρίζουν.
Οι αντιφατικές δηλώσεις από τη διοίκηση Τραμπ δεν βοηθούν στην αποσαφήνιση της κατάστασης. Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές δήλωσαν το Σάββατο ότι ο Μάρκο Ρούμπιο τους διαβεβαίωσε πως «το σχέδιο αυτό δεν αντανακλά τη θέση της κυβέρνησης». Λίγο αργότερα ο ίδιος το διέψευσε, λέγοντας ότι «η πρόταση ειρήνης συντάχθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες». Παράλληλα, Αμερικανοί αξιωματούχοι έκαναν γνωστό ότι το σχέδιο είναι «πάρ’ το ή άφησέ το» και πως θα πρέπει να δοθεί απάντηση από το Κίεβο έως την Πέμπτη, πριν ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ διευκρινίσει ότι το κείμενο δεν είναι η τελική του πρόταση, ενώ ο Ρούμπιο άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο παράτασης της διορίας.
Στην αμερικανική πρωτεύουσα πλέον κανείς δεν ξέρει πώς να προσεγγίσει το σχέδιο, το οποίο χρησιμεύει στη Γενεύη ως διαπραγματευτική βάση. Ακόμη και τα «γεράκια» των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο παραμένουν στο σκοτάδι. Εως πριν από τέσσερις μέρες ήταν σίγουροι ότι είχαν το πράσινο φως από τον Λευκό Οίκο για ένα μεγάλο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Ολη αυτή η σύγχυση βαραίνει ακόμη περισσότερο την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους, που ένωσαν τις δυνάμεις τους και έστειλαν διαπραγματευτές στη Γενεύη για να κατανοήσουν τις πραγματικές προθέσεις της αμερικανικής κυβέρνησης, ώστε να βρεθεί μια χαραμάδα εξόδου από το πολεμικό αδιέξοδο.
Στο μεταξύ, ο Αμερικανός πρόεδρος σε μήνυμα του στο Truth Social άφησε να εννοηθεί ότι «ίσως κάτι καλό να συμβαίνει», καλώντας όμως όλους «να μην το πιστέψουν μέχρι να το δουν». Ο Ουκρανός πρόεδρος ενδέχεται παράλληλα να μεταβεί στην Ουάσινγκτον, ενώ και η Μόσχα παραμένει ενεργή στο παρασκήνιο, με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να μιλά τηλεφωνικά με τον Βλαντιμίρ Πούτιν τη Δευτέρα.
Πρόταση
Η κατάσταση είναι εξαιρετικά ρευστή, με τον χρόνο να πιέζει. Από τη μία, Ευρωπαίοι και Ουκρανοί δεν επιθυμούν να αποδεχθούν την αμερικανορωσική πρόταση ως έχει. Πολλά σημεία θεωρούνται απαράδεκτα, όπως η υποχρέωση του Κιέβου να οργανώσει εκλογές σε 100 ημέρες, η απαγόρευση εγκατάστασης δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, η συρρίκνωση των ουκρανικών δυνάμεων και η «εύθραυστη» -όπως υποστηρίζουν- υπόσχεση ότι η Ρωσία «δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες». Το επίμαχο σημείο είναι αυτό των εδαφών: η ανάληψη από τη Ρωσία του ελέγχου του Ντονμπάς, του Λουχάνσκ και του Ντόνετσκ, που έπειτα από τρία χρόνια πολέμου δεν έχουν πέσει ακόμη στα χέρια του Κρεμλίνου.
Από την άλλη, είναι αδύνατον για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους να κλείσουν την πόρτα στον Ντόναλντ Τραμπ. Ο τελευταίος τούς κατηγόρησε ήδη την Κυριακή για «αχαριστία». Σε περίπτωση κατηγορηματικής άρνησης, μπορεί να ανακαλέσει τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας που περιλαμβάνει το σχέδιο. Εγγυήσεις τις οποίες μέχρι πρόσφατα απέρριπτε κατηγορηματικά.


