Πρόσθετο φόρο που μπορεί να ξεπεράσει ακόμα και τα 2.400 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν με τη νέα φορολογική κλίμα όσοι δηλώσουν ετήσιο εισόδημα άνω των 46.000 για το 2012, ενώ τα εισοδήματα από 25.000 – 46.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με επιπλέον φόρο από 150 έως 2.110 ευρώ. Ωφελημένοι θα είναι μόνο όσοι δηλώνουν εισοδήματα έως 25.000 ευρώ, καθώς θα έχουν ελάφρυνση φόρου, η οποία δεν θα ξεπερνά -στην καλύτερη περίπτωση- τα 400 ευρώ.
Το νέο σενάριο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει την κατάργηση του αφορολόγητου ορίου των 5.000 ευρώ, ενώ τα οκτώ κλιμάκια φόρου αντικαθίστανται από τρία, όπου επιβάλλονται συντελεστές 21%, 36% και 45%. Συγκεκριμένα:
-Το πρώτο κλιμάκιο θα επεκτείνεται μέχρι τις 25.000 ευρώ και θα έχει συντελεστή φόρου 21%,
-το δεύτερο κλιμάκιο προβλέπεται να ξεκινά από το επίπεδο ετησίου εισοδήματος των 25.001 ευρώ, να φθάνει μέχρι το επίπεδο των 48.000 ευρώ και να έχει συντελεστή φόρου 36% και
-το τρίτο κλιμάκιο προβλέπεται να είναι το υπερβάλλον των 48.000 ευρώ και να έχει συντελεστή φόρου 45%.
Με το νέο σύστημα δεν πληρώνουν καθόλου φόρο τα εισοδήματα μέχρι 9.000 ευρώ. Υπάρχουν ελαφρύνσεις για εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ, ενώ αυξημένη είναι η φορολογική επιβάρυνση για τα υψηλότερα εισοδήματα και ακόμα μεγαλύτερες για όσους έχουν παιδιά, καθώς χάνουν το πρόσθετο αφορολόγητο που είχαν. Με το νέο σύστημα η Εφορία, αφού υπολογίζει τον φόρο, θα αφαιρεί ένα ποσό της τάξης των 1.950 ευρώ, το οποίο ονομάζει «έκπτωση φόρου» και θεωρητικά τη δικαιούνται όλοι οι φορολογούμενοι, εφόσον συγκεντρώσουν αποδείξεις ίσες με το 25% του ετήσιου εισοδήματος που δηλώνουν.
Αυτό σημαίνει ότι σε όσους επιβάλλεται φόρος έως 1.950 το ποσό θα μηδενίζεται, ενώ σε όσους αντιστοιχεί φόρος άνω των 1.950 ευρώ, θα πληρώνουν τη διαφορά που απομένει μετά την αφαίρεση της έκπτωσης.
Με το νέο σύστημα:
-Θα ευνοηθούν κυρίως οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι χωρίς παιδιά με ετήσια εισοδήματα μέχρι 25.000 ευρώ, για τους οποίους θα προκύψουν ελαφρύνεις από 20 ευρώ έως 400 ευρώ.
-Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι χωρίς παιδιά με ετήσια εισοδήματα 25.000 – 46.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με αυξήσεις φόρων από 140 έως και 1.710 ευρώ τον χρόνο.
-Οι φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ και ένα παιδί θα επιβαρυνθούν με αυξήσεις φόρων από 150 έως 1.910 ευρώ τον χρόνο.
-Οι φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ και δύο παιδιά θα επιβαρυνθούν με αυξήσεις φόρων από 150 έως και 2.110 ευρώ τον χρόνο.
-Οι φορολογούμενοι με ετήσια εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ και τρία παιδιά θα επιβαρυνθούν με αυξήσεις φόρων από 150 έως και 2.410 ευρώ τον χρόνο.
Οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος θα επιφέρουν και αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο γίνεται η παρακράτηση του φόρου από τους μισθούς. Οσοι έχουν αυξημένη φορολογική επιβάρυνση θα δουν και μεγαλύτερη παρακράτηση φόρου στον μισθό τους. Οι απώλειες θα κυμαίνονται:
-Από 12 έως και 138 ευρώ τον μήνα για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα με τρία προστατευόμενα τέκνα και μηνιαίες αποδοχές από 833 έως και 2.917 ευρώ
-Από 42 έως και 118 ευρώ τον μήνα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα με τρία προστατευόμενα τέκνα και μηνιαίες αποδοχές από 850 έως 2.500 ευρώ
-Από 13 έως και 113 ευρώ τον μήνα για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα με δύο προστατευόμενα τέκνα και μηνιαίες αποδοχές από 916 έως και 2.917 ευρώ.
-Από 21 έως και 136 ευρώ τον μήνα για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα με δύο προστατευόμενα τέκνα και μηνιαίες αποδοχές από 928 έως 2.857 ευρώ.
Απαλλαγές: Καταργούνται οι φοροαπαλλαγές για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια κύριας κατοικίας, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων και ιδιαιτέρων μαθημάτων και ασφάλιστρα ζωής. Οι μόνες δαπάνες που θα εκπίπτουν από τον φόρο εισοδήματος κατά ποσοστό 10% θα είναι τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, οι δωρεές, οι χορηγίες και η διατροφή προς την πρώην ή τον πρώην σύζυγο.
Θα εξακολουθούν να εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από τον φόρο οι δαπάνες που αφορούν:
– Τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης του φορολογουμένου και των λοιπών προσώπων που τον βαρύνουν κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή / και ασφαλιστικές εταιρίες. Το ποσό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000 ευρώ.
– Το ποσό της διατροφής που καταβάλλεται από τον έναν σύζυγο στον άλλο, του οποίου αποτελεί φορολογητέο εισόδημα και επιδικάστηκε ή συμφωνήθηκε με συμβολαιογραφική πράξη.
– Τα ποσά που καταβάλλονται από τον φορολογούμενο λόγω δωρεάς στο Δημόσιο, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στο Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής, στους ιερούς ναούς, στις ιερές μονές του Αγίου Ορους κ.λπ.
– Την αξία των ιατρικών μηχανημάτων και των ασθενοφόρων αυτοκινήτων, που μεταβιβάζονται λόγω δωρεάς στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία.
– Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον φορολογούμενο λόγω δωρεάς προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες.
– Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τον φορολογούμενο λόγω χορηγίας προς τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα υπάρχουν ή συνιστώνται, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς.
Αποδείξεις: Στο «κυνήγι» της συλλογής αποδείξεων θα συνεχίσουν να επιδίδονται και το 2013 οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι για να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ από το εισόδημά τους.
Σύμφωνα με τις αλλαγές που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να μαζεύουν αποδείξεις αξίας μέχρι ποσού 25% του ετήσιου εισοδήματός τους, εφόσον το εισόδημα αυτό είναι μέχρι 42.000 ευρώ. Αν το εισόδημα υπερβαίνει το όριο αυτό, οι αποδείξεις που υποχρεούνται να μαζέψουν πρέπει να έχουν συνολική αξία 10.500 ευρώ (το 25% των 42.000 ευρώ). Οσοι δεν θα καταφέρουν να συγκεντρώσουν τις απαιτούμενες αποδείξεις θα έχουν πέναλτι φόρου 10% επί της διαφοράς μεταξύ της αξίας των αποδείξεων που θα έχουν μαζέψει και της αξίας των αποδείξεων που ισοδυναμεί με το 25% του μεγαλύτερου ποσού μεταξύ ετήσιου δηλωθέντος ή ετήσιου τεκμαρτού εισοδήματος.
Για παράδειγμα, φορολογούμενος με εισόδημα 25.000 ευρώ θα πρέπει να έχει συγκεντρώσει αποδείξεις συνολικού ύψους 6.250 ευρώ για να έχει την έκπτωση φόρου. Στην περίπτωση που μαζέψει λιγότερες αποδείξεις, για παράδειγμα, 5.500 ευρώ, τότε θα πληρώσει έξτρα φόρο 157,50 ευρώ.
Επαγγελματίες: Για τους αυτοαπασχολούμενους τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Σχεδιάζεται η επιβολή φόρου 26% έως του ύψους εισοδήματος των 40.000 ευρώ (ή 50.000 με βάση άλλες εισηγήσεις). Καθώς λιγοστοί επαγγελματίες δηλώνουν μεγαλύτερα ετήσια κέρδη, στη συντριπτική τους πλειονότητα θα πληρώνουν βαρύ φόρο από το πρώτο ευρώ, χωρίς αφορολόγητο για παιδιά κ.λπ., ενώ δεν γλιτώνουν το Τέλος Επιτηδεύματος.
Οσοι δήλωναν έως 5.000 ευρώ και έμεναν αφορολόγητοι, θα πληρώσουν φόρο για τα κέρδη του 2013 από 260 έως και 1.300 ευρώ, ενώ για κέρδη 6.000 ευρώ θα πληρώσουν 1.560 ευρώ αντί 100 με το ισχύον σύστημα (+1.460%)! Για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ η επιβάρυνση κυμαίνεται από 100% έως και 800% για τα πολύ χαμηλά εισοδήματα – σε σχέση πάντα με την ισχύουσα σήμερα κλίμακα.
Το υπουργείο Οικονομικών προσανατολίζεται στο να θεωρούνται μισθωτοί όσοι αμείβονται με δελτίο παροχής αλλά έχουν συνάψει έγγραφη σύμβαση που τους συνδέει με τον εργοδότη (που θεωρείται σπάνια περίπτωση) ή όσοι παρέχουν υπηρεσίες μέχρι και σε τρεις μόνο εργοδότες ή -αν πληρώθηκαν μέσα στην ίδια χρονιά από περισσότερους από τρεις εργοδότες-, εφόσον οι αμοιβές από έναν και μόνο εξ αυτών ξεπερνούν το 75% των συνολικών εσόδων τους.
Αγρότες όπως οι επιτηδευματίες
Σχεδιάζεται επιβολή κλιμακωτού αυτοτελούς φόρου 13% στα καθαρά εισοδήματα των αγροτών. Οι κατά κύριο επάγγελμα γεωργοί, κτηνοτρόφοι και αλιείς θα φορολογούνται πλέον ως επιτηδευματίες βάσει βιβλίων εσόδων – εξόδων, δηλαδή δεν θα δικαιούνται κανένα αφορολόγητο όριο και καμία έκπτωση φόρου. Τα καθαρά εισοδήματά τους θα προκύπτουν με αφαίρεση των λειτουργικών δαπανών τους από τα ακαθάριστα έσοδά τους και θα φορολογούνται, από το πρώτο ευρώ, με συντελεστή 13%. Εξαιτίας των αλλαγών αυτών, οι φορολογικές επιβαρύνσεις των αγροτών εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 130 έως και 860 ευρώ ετησίως ή κατά 2,25% έως και 680% για όσους δηλώνουν ετήσια εισοδήματα μέχρι 21.000 ευρώ και θα μειωθούν για όσους ελάχιστους δηλώνουν πάνω από αυτό το όριο.
Εφάπαξ και αποζημιώσεις
Διπλό χτύπημα θα δεχθούν και όσοι βγουν από την αγορά εργασίας. Μετά τις μειώσεις που επιβάλλει το Μνημόνιο σε αποζημιώσεις απολύσεως και εφάπαξ, η Εφορία θα μπορεί να «υφαρπάζει» έως και 45% των χρημάτων αυτών. Συγκεκριμένα:
– Για τα εφάπαξ (των δημοσίων υπαλλήλων κ.λπ.) που είναι αφορολόγητα, προβλέπεται αυτοτελής φορολόγηση με συντελεστές φόρου 10% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εφάπαξ, 30% για το τμήμα της παροχής από 12.001 – 60.000 ευρώ και 45% για τα πάνω από 60.000 ευρώ.
– Αν κάποιος παλαιός εργαζόμενος πάρει υψηλή αποζημίωση απολύσεως, οι πρώτες 50.000 ευρώ μένουν αφορολόγητες αλλά ό,τι τα ξεπερνά θα φορολογείται με βάση την παραπάνω κλίμακα, δηλαδή με φόρο 30%-45%.
Στέλιος Κράλογλου
