Πάνω από 350.000 συνταξιούχοι περιμένουν στην ουρά για να λάβουν τη σύνταξή τους, χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από 14 μήνες έως και τέσσερα χρόνια. Εάν το Ελληνικό Δημόσιο προσπαθούσε να εξοφλήσει όλους αυτούς τους ταλαιπωρημένους συνταξιούχους που για χρόνια περιμένουν να λάβουν τη σύνταξή τους, η οποία καθυστερεί να απονεμηθεί, θα απαιτούνταν κονδύλι ύψους 2,9 δισ. ευρώ. Εάν σε αυτό το ποσό προστεθεί άλλο 1,1 δισ. ευρώ, που είναι το κόστος για να απονεμηθούν τα περίπου 35.000 εφάπαξ που βρίσκονται στην αναμονή εδώ και μία διετία, γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχει ένα φέσι ύψους 4 δισ. ευρώ στην κοινωνική ασφάλιση, που μεταφέρεται από μήνα σε μήνα. Σε διαφορετική περίπτωση, το υπουργείο Οικονομικών όχι μόνο δεν θα μπορούσε να κάνει λόγο για πιθανό πρωτογενές πλεόνασμα, έστω και ταμειακό, αλλά θα ήταν σε κάθε περίπτωση το ταμείο… μείον.
Σχεδόν 150.000 είναι οι συντάξεις του ΙΚΑ που βρίσκονται στην αναμονή. Από αυτές, οι 70.000 είναι κύριες συντάξεις και περίπου 80.000 επικουρικές. Στην περίπτωση που το ΙΚΑ είναι το μοναδικό Ταμείο από το οποίο ο συνταξιούχος περιμένει να λάβει τη σύνταξή του, ο χρόνος αναμονής κυμαίνεται από 12 έως 14 μήνες. Μάλιστα, υπάρχουν συγκεκριμένα υποκαταστήματα όπου ο χρόνος αυτός διπλασιάζεται, εξαιτίας των ελλείψεων που υπάρχουν σε προσωπικό.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του ΙΚΑ Χαλκίδας, όπου η αναμονή έχει φτάσει τα δύο έτη, με τους προϊσταμένους να έχουν απευθύνει πριν από λίγες ημέρες έκκληση στη διοίκηση του ιδρύματος να στείλει προσωπικό για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα. Στην περίπτωση της διαδοχικής ασφάλισης, ο χρόνος απονομής της σύνταξης υπερβαίνει τα δύο έτη. Υπάρχουν όμως και χαρακτηριστικές περιπτώσεις, που έχει φτάσει έως και τα τέσσερα έτη ο χρόνος αναμονής.
Ενδεικτικό του μεγέθους που έχει λάβει το πρόβλημα είναι ότι την περασμένη εβδομάδα ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Στρατούλης κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή με θέμα τις υπερβολικές καθυστερήσεις στην απονομή συντάξεων, κάνοντας λόγο για «απόγνωση με ονοματεπώνυμο». Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση προς τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση αναφέρονται δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις συνταξιούχων που έχουν μπλέξει στη γραφειοκρατική τρέλα των ασφαλιστικών ταμείων και αδυνατούν να πάρουν τη σύνταξη που δικαιούνται.
Η πρώτη περίπτωση αφορά την Αικατερίνη Μιάρη, η οποία σε πρόσφατη επιστολή της αναφέρει: «Στις 19/9/2010 κατέθεσα τα χαρτιά στον ανταποκριτή του ΟΓΑ για συνταξιοδότηση… Είμαι μια γυναίκα που έχω χάσει το παιδί μου από πνευμονική εμβολή, τον άνδρα μου από ανακοπή καρδιάς, είμαι καρδιοπαθής, ζακχαροδιαβητική… σκύβω το κεφάλι όταν έρχονται οι γείτονες να μου φέρουν φαγητό και το κράτος με έχει ξεχάσει». Τρία χρόνια μετά την υποβολή της αίτησης, η κυρία Μιάρη ενημερώθηκε ότι ο φάκελός της δεν μπορεί να τελειώσει πριν από τον Ιανουάριο του 2014!
Η δεύτερη περίπτωση είναι του Παναγιώτη Κεραμιδά, ο οποίος κατέθεσε αίτηση για σύνταξη γήρατος στο ΙΚΑ στις 11/1/2010 και 45 μήνες αργότερα αναμένει ακόμα την έκδοση της οριστικής απόφασης!
Στην ίδια ερώτηση αναφέρεται ότι σύμφωνα με καταγγελίες στο επικουρικό Ταμείο των εμποροϋπαλήλλων, το ΤΕΑΥΕΚ, ο χρόνος αναμονής κυμαίνεται από τρία έως τέσσερα χρόνια. Αντίστοιχο χρονικό διάστημα απαιτείται για να χορηγηθεί η σύνταξη και στο ΝΑΤ.
Περισσότερες από 60.000 είναι οι αιτήσεις συνταξιοδότησης στον ΟΓΑ που ακόμα δεν έχουν απονεμηθεί. Πρόκειται για συντάξεις, οι περισσότερες από τις οποίες κυμαίνονται από 500 έως 600 ευρώ, κι όμως χρειάζονται έως δύο έτη για να δοθούν στους δικαιούχους. Αλλες 15.000 συντάξεις βρίσκονται στο «ράφι» του ΟΑΕΕ, με χρόνο αναμονής από 12 έως 18 μήνες.
Σε ό,τι αφορά τις συντάξεις του Δημοσίου, τα στοιχεία των συνδικαλιστών διαφέρουν από τις επίσημες θέσεις του υπουργείου Οικονομικών. Ειδικότερα, η πλευρά των εργαζομένων κάνει λόγο για καθυστερήσεις πάνω από ένα έτος και για τουλάχιστον 20.000 αιτήσεις απονομής σύνταξης που βρίσκονται στην αναμονή. Μάλιστα, μέχρι να τελειώσει η χρονιά αναμένεται μαζική υποβολή αιτήσεων από δημοσίους υπαλλήλους που θα θελήσουν να βγουν στη σύνταξη για να αποφύγουν τυχόν μετάβασή τους σε καθεστώς κινητικότητας, το οποίο ισοδυναμεί με απόλυση. Η εκτίμηση της ΑΔΕΔΥ είναι ότι φέτος θα υπερβούν τις 40.000 οι αιτήσεις συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα, δυσχεραίνοντας ακόμα περισσότερο τη διαδικασία απονομής συντάξεων.
Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζει και το υπερ-Ταμείο επικουρικής ασφάλισης, το ΕΤΕΑ. Εκτός από την περίπτωση του ΤΕΑΥΕΚ, δύο έως τρία χρόνια χρειάζονται για να δοθούν οι συντάξεις και στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΕΑΔΥ). Συνολικά υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν τις 35.000 οι αιτήσεις συνταξιοδότησης για τις οποίες δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εκκαθάρισης.
Ελλείψεις προσωπικού και κινητικότητα
Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν τρανταχτές ελλείψεις προσωπικού, που κάνουν ακόμα πιο δύσκολη τη διαδικασία απονομής συντάξεων, μόνο από τα ασφαλιστικά ταμεία πρόκειται να βρεθούν σε κινητικότητα έως το τέλος του μήνα 618 εργαζόμενοι. Ειδικότερα, με βάση το σχέδιο που έχει εκπονήσει η κυβέρνηση, έχει αποφασιστεί να μπουν σε διαδικασία κινητικότητας 211 εργαζόμενοι από το ΙΚΑ, 263 από τον ΟΑΕΔ, 75 από τον ΟΑΕΕ, 29 από το ΕΤΕΑ, 20 από τον ΟΓΑ και άλλοι 20 από το υπουργείο Εργασίας. Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι ότι στο ΙΚΑ, το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας, από το 2009 έως σήμερα έχουν αποχωρήσει 5.015 εργαζόμενοι. Αποτέλεσμα είναι οι εν ενεργεία υπάλληλοι να μην υπερβαίνουν τα 5.800 άτομα, με τις θέσεις να μειώνονται διαρκώς. Ανάλογες ελλείψεις υπάρχουν και στον ΟΑΕΕ, καθώς οι μόνιμοι εργαζόμενοι φτάνουν τα 800 άτομα, όταν το 2010 ο οργανισμός είχε 1.372 μόνιμους υπαλλήλους. Μάλιστα στον ΟΑΕΕ, εκτός από την κινητικότητα, αναμένεται να φύγουν άλλοι 250 συμβασιούχοι, οι συμβάσεις των οποίων έληξαν και δεν αναμένεται να ανανεωθούν.
Στον ΟΓΑ, για κάθε έναν εργαζόμενο αναλογούν περίπου 5.000 ασφαλισμένοι. Μέσα σε τρία χρόνια αποχώρησαν 155 υπάλληλοι και έτσι, ενώ το 2010 εργάζονταν στον οργανισμό 629 άτομα, σήμερα δουλεύουν μόλις 474 υπάλληλοι. Αποτέλεσμα, το 25% των μόνιμων θέσεων του ΟΓΑ να παραμένουν κενές.
Βασίλης Αγγελόπουλος
