Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ετοιμάζεται να ταξιδέψει στην καρδιά του χειμώνα για τα Αιγαίο και πέντε νησιά της άγονης γραμμής. Η μαρμάρινη πλώρη ενός αρχαίου καραβιού έχει στηθεί στο χολ, στην είσοδο του μουσείου επί της οδού Νεοφύτου Δούκα, και θα υποδέχεται από μεθαύριο τους επισκέπτες, με τα αιγαιοπελαγίτικα κύματα να προβάλλουν στον τοίχο σε μια αέναη κίνηση ανά τους αιώνες. Η πρώτη από την καινούργια σειρά αρχαιολογικών εκθέσεων του μουσείου με την ονομασία «Αγονη Γραμμή» είναι γεγονός και οργανώνεται σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, πραγματοποιώντας «Ενα αρχαιολογικό ταξίδι σε Καστελόριζο, Σύμη, Χάλκη, Τήλο και Νίσυρο», που θα διαρκέσει από τις 9 Δεκεμβρίου έως τις 23 Απριλίου. Οπως μας είπε ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Νικόλαος Σταμπολίδης, ο οποίος επιμελήθηκε την έκθεση σε συνεργασία με τον αρχαιολόγο Γιώργο Τασούλα, ήταν από τις δυσκολότερες περιπτώσεις στην πολύχρονη επαγγελματική πορεία του. Τα 390 αντικείμενα που συγκεντρώθηκαν από τα πέντε νησιά βρίσκονταν διασκορπισμένα ανά τα μουσεία του Αιγαίου, πολλά χρειάζονταν συντήρηση, ενώ υπήρχαν και ευρήματα που φυλάσσονταν σε ειδικές αποθήκες δίχως να εκτίθενται, καθώς δεν υπήρχε χώρος γι’ αυτά, αφού, για παράδειγμα, στην Τήλο και τη Χάλκη δεν υπάρχουν καν μουσεία. Η έκθεση ξεκινά από το πιο απομακρυσμένο άκρο της ελληνικής επικράτειας, το Καστελόριζο, και προχωρά μέχρι να φτάσει στην «αγκαλιά» της θάλασσας, ανάμεσα στη Ρόδο και την Κω, περιλαμβάνοντας τη Σύμη, τη Χάλκη, την Τήλο και τη Νίσυρο, καθώς και άλλες μικρότερες νησίδες με πανάρχαιη, αλλά άγνωστη σε πολλούς Ιστορία. Μεταξύ αυτών και η Αλιμνιά, ένα νησάκι που ανήκει στη Χάλκη και βρέθηκε πρόσφατα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας επειδή ο δήμος αποφάσισε να του βάλει… ενοικιαστήριο για να αξιοποιηθεί τουριστικά. Αυτό, όπως γράφτηκε χθες στη «δημοκρατία», προκάλεσε αντιδράσεις στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, καθώς η Αλιμνιά είναι γεμάτη αρχαιολογικούς θησαυρούς, κάτι που μπορεί κανείς εύκολα να το διαπιστώσει και στην έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.
Η ξενάγηση των επισκεπτών ξεκινά από μαρμάρινο τμήμα πλοίου που, όπως προαναφέραμε, βρίσκεται στο χολ, το οποίο είναι παρόμοιο με εκείνο που στηρίζει τη Νίκη της Σαμοθράκης στο Λούβρο. Το έκθεμα ταξίδεψε από τη Νίσυρο, όπου βρέθηκε στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας νεκρόπολης του νησιού και εικάζεται ότι αποτελεί ταφικό μνημείο κάποιου στρατηγού, για να θυμίζει μια ηρωική πράξη του, ή ανάθημα ύστερα από μια νικηφόρα ναυμαχία. Στην περίπτωση αυτή θα έφερε επάνω άγαλμα Νίκης, όπως συμβαίνει και με τη Νίκη της Σαμοθράκης, η οποία ζητήθηκε για την έκθεση από το Λούβρο, αλλά το αίτημα φυσικά (!) απορρίφθηκε. Γι’ αυτόν τον λόγο τοποθετήθηκε αφίσα του γλυπτού πίσω από την τριημιολία της Νισύρου. Μετά την εντυπωσιακή είσοδο, η έκθεση «Αγονη Γραμμή. Ενα αρχαιολογικό ταξίδι στο Καστελόριζο, στη Σύμη, στη Χάλκη, στην Τήλο και τη Νίσυρο» επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις στις πέντε αίθουσες της. Καθεμιά από αυτές αποτελεί κι ένα «ταξίδι» στα πέντε νησιά, στα οποία είναι αφιερωμένη. Οι επόμενες ενότητες της «Αγονης Γραμμής», που βρίσκονται στα σκαριά, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα νησιά Κάρπαθο, Κάσο, Αγαθονήσι, Ψαρά, Οινούσσες, Αμοργό, Αστυπάλαια, Δονούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσια και άλλες μικρές Κυκλάδες.
Hichtech εντυπώσεις από τους μαθητές
Τα παιδιά των νησιών της άγονης γραμμής, που δεν είχαν έως τώρα την ευκαιρία να δουν τους αρχαιολογικούς θησαυρούς που ανακαλύφθηκαν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους, έχουν πλέον αυτή τη δυνατότητα, έστω και από απόσταση. Πέρα από τις επιστημονικές μελέτες και τις παρουσιάσεις των αρχαίων ευρημάτων, θα λάβουν χώρα στο πλαίσιο της έκθεσης και εκπαιδευτικά προγράμματα με δραστηριότητες για τα σχολεία της άγονης γραμμής. Μαθητές από διαφορετικές περιοχές θα έχουν τη δυνατότητα, μέσα από το εδικά σχεδιασμένο microsite της έκθεσης, να «συνομιλήσουν» και να αναπτύξουν διάλογο μεταξύ τους, αναρτώντας στο site τις δημιουργικές εργασίες τους, έπειτα σχολιάζοντας και ανταλλάσσοντας ιδέες και εμπειρίες. Ακόμη, στην έκθεση καταγράφονται σε μικρά βίντεο ντοκουμέντα με τις καθημερινές δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των απομακρυσμένων αυτών περιοχών, όπως η λειψυδρία, η φαρμακευτική περίθαλψη και οι συγκοινωνιακές συνδέσεις.
Ηλίας Μαραβέγιας
Μ.Η.Τ. 232120