Θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε κάποιο δημοσιογραφικό κλισέ για να περιγράψουμε την κατάσταση που διαμορφώνουν οι αποκαλύψεις του σκανδάλου χειραγώγησης επιτοκίων με πρωταγωνίστρια την Barclay’s. Δυστυχώς όμως η τροπή της υπόθεσης δεν υποδηλώνει τίποτα περισσότερο από τα ήδη γνωστά, δηλαδή ότι οι άγραφοι νόμοι των αγορών είναι ισχυρότεροι από τους νόμους της Δικαιοσύνης.
Τα golden boys, βασικοί υπεύθυνοι της παγκόσμιας κρίσης το 2008, παραμένουν ατιμώρητα, ενώ και τα τραπεζικά καρτέλ φαίνεται ότι συνεχίζουν να δρουν ανενόχλητα. Δεν είναι μόνο η Barclay’s που εμπλέκεται στο σκάνδαλο χειραγώγησης των διατραπεζικών επιτοκίων Libor. Ο κατάλογος των τραπεζικών ομίλων σε Ευρώπη και Αμερική που έχουν αναμειχθεί στην υπόθεση είναι μακρύς. Σοβαρότατες είναι και οι επιπτώσεις. Κεφάλαια ύψους 360 τρισ. δολαρίων, που είναι τοποθετημένα σε στεγαστικά δάνεια και τιτλοποιημένα προϊόντα, χρησιμοποιούν ως δείκτη αναφοράς το Libor, όπως και πολλά προϊόντα στις προθεσμιακές αγορές εμπορευμάτων, που αυξάνουν το συνολικό ποσό κεφαλαίων που καθορίζονται από το Libor στα 564 τρισεκατομμύρια δολάρια. Ο ίδιος δείκτης καθορίζει τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, των επιχειρήσεων και των εταιρικών και κρατικών ομολόγων.
Όπως αποκαλύπτεται τώρα, κάθε πρωί, λίγο πριν από τις 11 π.μ., ορισμένοι traders από τις μεγαλύτερες τράπεζες του κόσμου φέρεται ότι, δίνοντας συγκεκριμένες τιμές, «χειραγωγούσαν» τα επιτόκια εσωτερικού δανεισμού των τραπεζών Libor και Euribor. Traders που φέρονται να εμπλέκονται και εργάζονταν για τις τράπεζες: Bank of America, Bank of Tokyo-Mitsubishi, Barclay’s Bank, BNP Paribas, Citibank, Credit Agricole CIB, Credit Suisse, Deutsche Bank AG, HSBC, JP Morgan Chase, Lloyds Banking Group, Rabobank, Royal Bank of Canada, Societe Generale, Sumitomo Mitsui Banking Corporation, The Norinchukin Bank, The Royal Bank of Scotland Group, UBS AG. Μάλιστα, σύμφωνα με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κινήσεις χειραγώγησης των επιτοκίων είχαν υποπέσει από τον Οκτώβριο του 2008 στην αντίληψη της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας, η οποία όμως δεν είχε προβεί σε καμία ενέργεια. Η βρετανική υπηρεσία, που ασχολείται με σοβαρές περιπτώσεις απάτης, έχει ήδη ξεκινήσει έρευνα, ενώ η υπόθεση έχει συζητείται και στο βρετανικό Κοινοβούλιο.
Στη σκιά του σκανδάλου και με την αιτίαση ότι πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν διαθέτουν πρόσβαση σε πιστώσεις ο ηγέτης των Εργατικών Εντ Μιλιμπαντ ζήτησε από τις πέντε μεγάλες βρετανικές τράπεζες «να πουλήσουν εκατοντάδες υποκαταστήματα» προκειμένου να δημιουργήσουν «τουλάχιστον δύο νέες ανταγωνιστικές τράπεζες» ως το 2015.
Ερευνα έχει διατάξει και η γερμανική χρηματιστηριακή αρχή, μετά την αποκάλυψη ότι δύο στελέχη του γερμανικού τραπεζικού ομίλου Deutsche Bank τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, έπειτα από έρευνες εξωτερικών ελεγκτών για τη χειραγώγηση διατραπεζικών επιτοκίων.
Οργή Μπαρνιέ για την «προδοσία»
Οργισμένες δηλώσεις από τον Ευρωπαίο επίτροπο, αρμόδιο για τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, Μισέλ Μπαρνιέ για το σκάνδαλο της χειραγώγησης του διατραπεζικού επιτοκίου Libor και των επιπτώσεων που αυτό έχει στις διεθνείς αγορές. O κ Μπαρνιέ, μιλώντας στους «Financial Times», χαρακτήρισε την υπόθεση «προδοσία εκ μέρους των τραπεζών» με δυνητικά «συστημικές συνέπειες» και προανήγγειλε κινήσεις για να κλείσουν τα «παραθυράκια», ώστε να μην υπάρξει νέα απόπειρα, καθώς και την επιβολή κυρώσεων, εάν χρειαστεί. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η Ευρωπαϊκή Ενωση πρόκειται να αναλάβει δράση. Ο κ. Μπαρνιέ είπε ότι θα προτείνει αλλαγές σε ό,τι αφορά τις οδηγίες της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης νέας απόπειρας χειραγώγησης της αγοράς και ρύθμισης της αγοράς.
