Η Παλαιστινιακή Αρχή προχώρησε σήμερα στην πρώτη υποβολή στοιχείων για τα εγκλήματα πολέμου που καταγγέλλει ότι διέπραξε το Ισραήλ στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ), σε μια προσπάθεια να επιταχύνει την έρευνα του Διεθνούς Δικαστηρίου για τις ωμότητες που διεπράχθησαν κατά τον πόλεμο στη Γάζα το 2014.
Η κίνηση αυτή θέτει το Ισραήλ προ διλήμματος: πρέπει να αποφασίσει αν θα συνεργαστεί με την έρευνα του ΔΠΔ ή θα απομονωθεί καθώς θα γίνει μια από τις ελάχιστες χώρες που έχουν αρνηθεί να συνεργαστούν με τον διεθνή θεσμό.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ αρνείται τις κατηγορίες περί διάπραξης εγκλημάτων πολέμου από τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Γάζα το 2014 και κατηγορεί τη Χαμάς που ελέγχει την Λωρίδα της Γάζας για εγκλήματα πολέμου, επικαλούμενη το ότι εκτόξευσε χιλιάδες ρουκέτες με στόχο αστικά κέντρα στο Ισραήλ.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, Ριγιάντ Αλ Μαλίκι, έπειτα από την συνάντηση του με την εισαγγελέα του διεθνούς δικαστηρίου Φατού Μπενσουντά, δήλωσε έξω από το ΔΠΔ ότι υπέβαλε φακέλους για τον πόλεμο στη Γάζα, για τους ισραηλινούς οικισμούς σε κατεχόμενα εδάφη και την μεταχείριση των Παλαιστίνιων κρατούμενων από το Ισραήλ.
«Η Παλαιστίνη αποτελεί δοκιμασία για την αξιοπιστία των διεθνών μηχανισμών… μια δοκιμασία στην οποία ο κόσμος δεν έχει περιθώριο να αποτύχει», δήλωσε ο Μαλίκι.
«Η κίνηση της Παλαιστινιακής Αρχής δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια προσπάθεια χειραγώγησης του ΔΠΔ και ελπίζουμε πως η εισαγγελέας δεν θα πέσει στην παγίδα», δήλωσε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ.
Η εκεχειρία που κηρύχθηκε τον Αύγουστο τερμάτισε τις μάχες των 50 ημερών μεταξύ των μαχητών στη Γάζα και των ένοπλων δυνάμεων του Ισραήλ, κατά τη διάρκεια των οποίων υγειονομικοί δήλωσαν πως περισσότεροι από 2.100 Παλαιστίνιοι, κυρίως άμαχοι, σκοτώθηκαν. Οι αρχές του Ισραήλ αναφέρουν πως 67 στρατιώτες και 6 άμαχοι σκοτώθηκαν στη δική του πλευρά.
Ερευνητές των Ηνωμένων Εθνών είχαν δηλώσει τη Δευτέρα πως τόσο το Ισραήλ όσο και οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις διέπραξαν σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα το 2014, που μπορεί να αποτελούν εγκλήματα πολέμου. Η ανεξάρτητη Επιτροπή έρευνας των Ηνωμένων Εθνών για τον πόλεμο στη Γάζα συγκέντρωσε “πληροφορίες για πιθανά εγκλήματα πολέμου που διέπραξαν το Ισραήλ και οι ένοπλες παλαιστινιακές οργανώσεις”, όπως αναφέρεται στην έκθεση που είχε ζητήσει το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Το ΔΠΔ, με έδρα την Χάγη, το οποίο δεν διαθέτει αστυνομικό σώμα ή δυνατότητες επιβολής του νόμου αφ’ εαυτού, ερευνά τα εγκλήματα που έχει καταγγελθεί πως διέπραξαν και τα δύο μέρη. Δεν μπορεί όμως να επιβάλει στο Ισραήλ να του δώσει πληροφορίες.
Προκαταρκτική έρευνα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου
Η Παλαιστίνη έγινε επισήμως μέλος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου τον Απρίλιο και η Φατού Μπενσουντά άρχισε προκαταρκτική έρευνα σχετικά με τον πόλεμο στη Γάζα.
Αλλά το Ισραήλ έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει σημαντικά την πορεία των ερευνών του ΔΠΔ, καθώς η πρόσβαση για τους αξιωματούχους του Δικαστηρίου στα σημεία όπου έχει καταγγελθεί ότι διαπράχθηκαν ακρότητες, στη Γάζα και στους ισραηλινούς εποικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, εξαρτάται από τις ισραηλινές αρχές.
Ο Μαλίκι δήλωσε πως συμφώνησε με τους εισαγγελείς για την ημερομηνία επίσκεψης τους στα παλαιστινιακά εδάφη, χωρίς όμως να την διευκρινίσει. «Εξαρτάται από την δυνατότητα τους να εισέλθουν στα Παλαιστινιακά Εδάφη απρόσκοπτα», δήλωσε. Οι εισαγγελείς του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δήλωσαν στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς νωρίτερα πως στοχεύουν να κάνουν επιτόπιες έρευνες στα Παλαιστινιακά Εδάφη και στο Ισραήλ, όμως δεν έχουν ακόμη ζητήσει επισήμως άδεια από τις ισραηλινές αρχές.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ διέψευσε ότι διέπραξε το παραμικρό έγκλημα πολέμου στη Γάζα και απέρριψε, χαρακτηρίζοντάς την “μεροληπτική”, την έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, σημειώνοντας πως οι ένοπλες δυνάμεις του τήρησαν τα «αυστηρότερα διεθνή πρότυπα». Η Χαμάς από τη δική της πλευρά αγνόησε τις καταγγελίες εναντίον της και ζήτησε τις διώξεις των ηγετών του Ισραήλ.
Το Ισραήλ, ως χώρα-μη μέλος του ΔΠΔ, δεν έχει την υποχρέωση να συνεργαστεί με το Δικαστήριο, ανεξάρτητα από τη διεθνή πίεση να το πράξει. Αλλά εάν αποκλείσει τους εισαγγελείς το Ισραήλ ίσως βρεθεί σε δύσκολη θέση.
Ακόμη και η Ρωσία, η οποία επικρίνει έντονα το ΔΠΔ, συνεργάστηκε με τους εισαγγελείς του στο πλαίσιο της έρευνας για τα εγκλήματα πολέμου που είχαν καταγγελθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου Ρωσίας – Γεωργίας το 2008 καθώς και για τα γεγονότα που προηγήθηκαν της ανατροπής του Ουκρανού φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς το 2014.
Η κυβέρνηση του Ισραήλ επίσης επικρίνει το ΔΠΔ, τονίζοντας πως η Παλαιστινιακή Αρχή δεν είναι διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος και δεν θα έπρεπε να είχε εγκριθεί το αίτημά της να ενταχθεί ως μέλος σε αυτό.
Παράλληλα η κυβέρνηση του Ισραήλ υποστηρίζει πως η έρευνα του ΔΠΔ θα κάνει πιο δύσκολη την προσέγγιση μιας ειρηνευτικής συμφωνίας με τους Παλαιστίνιους. Οι συζητήσεις για την ίδρυση Παλαιστινιακού κράτους στην περιοχή που το Ισραήλ κατέκτησε στο πόλεμο του 1967, κατέρρευσαν τον περασμένο χρόνο και δεν διαφαίνεται καμιά προοπτική επανέναρξής τους.
