Ποιες είναι οι 10 συμβουλές της ΠΟΜΙΔΑ για να μη φορολογηθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων για ποσά που δεν έχουν εισπράξει
Η μη πληρωμή ενοικίων και η πρακτική αδυναμία είσπραξής τους από αφερέγγυους ενοικιαστές αποτελεί διαχρονικό πρόβλημα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων. Εν όψει της έναρξης της διαδικασίας υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος έτους 2023, η ΠΟΜΙΔΑ παρέχει οδηγίες για το ποιοι εκμισθωτές ακινήτων, πότε και με ποια διαδικασία δικαιούνται να επιδιώξουν την αναβολή φορολόγησης των ανείσπρακτων ενοικίων.
Η ομοσπονδία σταχυολογεί τα 10 SOS για να μη φορολογηθεί κάποιος για ποσά που δεν έχει εισπράξει:
1 Με το άρθρο 11 του ν. 4346/2015 ορίστηκε ότι τα ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας δεν συνυπολογίζονται στο συνολικό εισόδημα, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων. Τα εν λόγω εισοδήματα φορολογούνται στο έτος και κατά το ποσό που αποδεδειγμένα εισπράχθηκαν, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 8. Τα μη εισπραχθέντα εισοδήματα δηλώνονται σε ειδικό κωδικό ανείσπρακτων εισοδημάτων.
2 Σύμφωνα με τη μεταγενέστερη σχετική εγκύκλιο και τις οδηγίες υποβολής των φορολογικών δηλώσεων 2017, η στήλη 16 του Ε2 συμπληρώνεται με τα ποσά των ανείσπρακτων εισοδημάτων από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, εφόσον έως την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος έχει εκδοθεί εις βάρος του μισθωτή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
3 Από τα παραπάνω δικαιολογητικά θα πρέπει να προκύπτει το χρονικό διάστημα για το οποίο οφείλονται μισθώματα. Εξαιρετικά, και προκειμένου να δηλωθούν ανείσπρακτα εισοδήματα για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση της απόφασης αποβολής ή της διαταγής απόδοσης χρήσης μισθίου μέχρι την εκτέλεση αυτής, η οποία έλαβε χώρα μέχρι τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, αρκεί η υποβολή στην αρμόδια ΔΟΥ υπεύθυνης δήλωσης και έκθεσης αποβολής και εγκατάστασης που έχει συνταχθεί από τον δικαστικό επιμελητή ότι για το ανωτέρω διάστημα τα μισθώματα δεν έχουν εισπραχθεί.
4 Ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας μπορούν να δηλωθούν μόνο από φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα από την εκμίσθωση/υπεκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, προκειμένου να μη συνυπολογισθούν αυτά στο εισόδημά τους, σύμφωνα με το άρθρο 39, παρ. 4 του ν.4172/2013, οι διατάξεις του οποίου δεν εφαρμόζονται για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες.
5 Αντίθετα, δεν μπορούν να δηλωθούν ανείσπρακτα εισοδήματα από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας από φυσικά πρόσωπα, όταν τα εισοδήματα αυτά προέρχονται από αποζημίωση χρήσης ακινήτου, καθώς και από άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας (π.χ., διοργανώσεις εκδηλώσεων σε αίθουσες ή κτήματα, τουριστική εκμετάλλευση κ.λπ.).
H διοίκηση, δηλαδή, χωρίς να προβλέπεται από τον νόμο, περιόρισε τη δυνατότητα αυτή μόνο στα ανείσπρακτα μισθώματα ενεργών μισθώσεων και δεν την αποδέχεται όταν αυτά έχουν τον χαρακτήρα αποζημίωσης χρήσης, για το διάστημα δηλαδή μετά τη λήξη της μίσθωσης. Ετσι, πολλοί ιδιοκτήτες υποχρεούνται να πληρώσουν φόρο για ποσά που αποδεδειγμένα ουδέποτε εισέπραξαν, επειδή έληξε νομικά η μίσθωσή τους.
6 Δεν προβλέπουν όμως ούτε ο νόμος ούτε οι σχετικές εγκύκλιοι υποχρέωση συζήτησης της ασκηθείσας αγωγής, όπως ζητείται αυθαίρετα από κάποιες ΔΟΥ, η οποία θα ήταν άνευ αντικειμένου και απλώς ένα πρόσθετο οικονομικό βάρος για τον ατυχή εκμισθωτή, δεδομένου ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι ενοικιαστές, έχοντας αποχωρήσει από το μίσθιο, αρνούνται να πληρώσουν οτιδήποτε από τα οφειλόμενα, ούτε ο εκμισθωτής έχει πρακτικά τη δυνατότητα να εισπράξει το παραμικρό.
7 Διαδικαστικά, προκειμένου να δηλωθούν ως ανείσπρακτα τα εισοδήματα, θα πρέπει να προσκομίζονται στην αρμόδια ΔΟΥ, πριν από την υποβολή της δήλωσης, ευκρινή φωτοαντίγραφα των διαταγών, δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή αγωγών που έχουν ασκηθεί, έως και την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης. Κατόπιν τούτου, τα ανείσπρακτα εισοδήματα θα δηλώνονται στο έντυπο «ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ» Ε2 και θα μεταφέρονται σε ειδικό κωδικό του εντύπου Ε1 κατά την υποβολή της φορολογικής δήλωσης.
8 Η μη είσπραξη μισθωμάτων αποδεικνύεται μόνο με τα δικαιολογητικά της παραγράφου 4 του άρθρου 39 του ν. 4172/2013 (εκδοθείσα δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων, εκδοθείσα διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μίσθιου, ασκηθείσα αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων), ένα εκ των οποίων πρέπει να προσκομίζεται σε κάθε περίπτωση. Ειδικά σε περίπτωση πτώχευσης του μισθωτή, αρκεί η προσκόμιση αντιγράφου του πίνακα αναγγελίας χρεών, στον οποίο εμφανίζεται η απαίτηση του εκμισθωτή/υπεκμισθωτή.
9 Ανείσπρακτα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας μπορούν να δηλωθούν από τον κληρονόμο, ο οποίος υπεισέρχεται στο σύνολο των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κληρονομουμένου, με την προσκόμιση ενός εκ των οριζομένων δικαιολογητικών, μαζί με τα νομιμοποιητικά έγγραφα του κληρονομικού του δικαιώματος.
10 Τα ως άνω δικαιολογητικά που προσκομίζονται στις ΔΟΥ, θα γίνονται αποδεκτά για τον δηλούντα. Στην περίπτωση της κοινωνίας, τα σχετικά δικαιολογητικά θα γίνονται αποδεκτά για όλα τα μέλη, ανεξαρτήτως τού αν αναγράφονται σε αυτά τα στοιχεία τυχόν λοιπών εκμισθωτών – υπεκμισθωτών, υπό την προϋπόθεση ότι τα αναφερόμενα στα προσκομισθέντα δικαιολογητικά στοιχεία του μισθίου, του μηνιαίου μισθώματος και του μισθωτή οφειλέτη ταυτίζονται με τα αντίστοιχα στοιχεία που προκύπτουν από τα φορολογικά έντυπα ή από τη Δήλωση Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας ή από το συμφωνητικό μίσθωσης. Σε περίπτωση υποβολής δήλωσης αναβολής φορολόγησης ανείσπρακτων μισθωμάτων χωρίς να συνυποβληθούν όλα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η φορολογική διοίκηση θα προχωρεί σε νέες εκκαθαρίσεις, μη λαμβάνοντας υπόψη τα ποσά που έχουν δηλωθεί ως ανείσπρακτα εισοδήματα.
«Πονοκέφαλος» η στάση των κακοπληρωτών
Πολλοί ιδιοκτήτες όχι μόνο δεν εισπράττουν τα ποσά που αναγράφονται στα μισθωτήρια συμβόλαια, αλλά κινδυνεύουν και με την πληρωμή φόρου 15% έως 45% για ανύπαρκτα εισοδήματα. Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, αυτό συμβαίνει στις περιπτώσεις στις οποίες οι ενοικιαστές είχαν αρχικά δεχθεί και συμφωνήσει με τον ιδιοκτήτη της κατοικίας, του καταστήματος ή του γραφείου την αύξηση του μισθώματος, στη συνέχεια όμως σταμάτησαν να καταβάλλουν στην ώρα τους τα ενοίκια.
