Πλανόδιοι μικροέμποροι και λαϊκοί καραγκιοζοπαίχτες. Ειδυλλιακά τοπία της υπαίθρου αλλά και παλιότερες όψεις μιας Αθήνας, όπως πλέον σώζεται στις σπάνιες συλλεκτικές φωτογραφίες του παρελθόντος.
Με τις παραπάνω εικόνες θα γεμίσει από τις 25 Οκτωβρίου το Σισμανόγλειο Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης, χάρη στη μεγάλη έκθεση που θα πραγματοποιηθεί και περιλαμβάνει έργα από την πλούσια συλλογή των δύο διακεκριμένων φιλότεχνων, του Χρήστου και της Πόλλυς Κολλιαλή. Τίτλος της παρουσίασης είναι «Ελληνες και Κύπριοι ναΐφ ζωγράφοι» και περιλαμβάνει περίπου 55 έργα λαϊκών καλλιτεχνών, στα οποία η ελληνική παράδοση αλλά και η καθημερινή ζωή στην πόλη και την ύπαιθρο έχουν τον πρώτο λόγο.
«Θεωρούμε ότι η έκθεση αυτή αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για να προβληθεί η Ελλάδα στο εξωτερικό σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία για εμάς» δηλώνει στη «δημοκρατία» η συλλέκτρια Πόλλυ Κολλιαλή, συνεχίζοντας ότι η επιλογή του χώρου για την πρώτη παρουσίαση των δημιουργιών δεν ήταν διόλου τυχαία. «Μέσα από την έκθεση αυτή στοχεύουμε να δείξουμε μια άλλη Ελλάδα, εκείνη των νησιών, του κάμπου και της υπαίθρου» συνεχίζει η ίδια.
Σύμφωνα με την ιστορικό τέχνης Ιριδα Κρητικού που έχει αναλάβει και την επιμέλεια της έκθεσης, «από τις περίπου 100 δημιουργίες που θα γεμίσουν τις προθήκες του Σισμανόγλειου καταλήξαμε σε 55 έργα. Και αυτό έγινε με κριτήριο αυτά να φωτογραφίζουν με ικανό τρόπο τα ήθη, τα έθιμα και τις παραδόσεις. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό πως η ναΐφ τέχνη αρέσει πολύ στους Τούρκους».
Μεταξύ των δημιουργιών που θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει από κοντά το φιλότεχνο κοινό είναι ένας πίνακας του Ευγένιου Σπαθάρη με τίτλο «Οι βάτραχοι του Αριστοφάνη», αλλά και ένα ξεχωριστό έργο του Ιωάννη Ράππα, το «Υδραϊκό παντοπωλείο».
«Η χρονική στιγμή που επιλέξαμε να παρουσιάσουμε την εν λόγω συλλογή δεν είναι τυχαία και κυρίως οφείλεται στην… κρίση» μας λέει αφοπλιστικά η κυρία Κολλιαλή. «Εγώ είμαι συμβολαιογράφος και ο σύζυγός μου μηχανικός και, όπως καταλαβαίνετε, έχουμε πληγεί από τις δεδομένες οικονομικές συνθήκες. Ετσι αποφασίσαμε να οργανωθούμε καλύτερα και να μοιραστούμε με το κοινό τα εξαίσια αυτά έργα».
Οι θρησκευτικές και κοινωνικές τελετές, τα παραδοσιακά πανηγύρια, άνθρωποι του μόχθου να επιδίδονται σε γεωργικές ασχολίες, αλλά και όψεις μιας Αθήνας που πλέον αποτελεί μια μακρινή ανάμνηση είναι μόνο μερικές από τις απεικονίσεις που ξεπηδούν από τον καμβά. Οπως για παράδειγμα το μοναδικό «Τραμ στο Μοναστηράκι» του Πλακιώτη ζωγράφου Γιώργου Σαββάκη, έργο που είναι και το αγαπημένο της συλλέκτριας. «Ο Σαββάκης θεωρούνταν ο Θεόφιλος της Πλάκας. Μέσα από τον πίνακά του αυτόν αποτυπώνει την Αθήνα όπως θα θέλαμε να είναι ακόμη».
Σύμφωνα με την ίδια, η έκθεση μετά την ολοκλήρωσή της στην Κωνσταντινούπολη θα έρθει στα… καθ’ ημάς, μια και στόχος των συλλεκτών είναι να παρουσιαστεί σε κάποια ακριτική περιοχή της Ελλάδος.
Απο τη ναίφ στη σύγχρονη τέχνη
Τα ναΐφ έργα του ζεύγους Κολλιαλή αποτελούν μονάχα ένα μέρος μιας μεγαλύτερης συλλογής που περιλαμβάνει δημιουργίες σύγχρονης τέχνης αλλά και χαρακτικά. Χαρακτηριστικό είναι δε ότι η ευλαβική συγκέντρωσή τους έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του ’80, στα Μέγαρα, που είναι και μόνιμος τόπος κατοικίας τους. «Είναι σημαντικό το γεγονός πως συλλέγουν διαφορετικά πράγματα» εξηγεί η κυρία Κρητικού. «Θα έλεγα πως είμαστε με το ένα πόδι στην παράδοση και με το άλλο στο μέλλον» σχολιάζει η κυρία Κολλιαλή. «Το ίδιο νομίζω πως είναι και ο Ελληνας άλλωστε. Και προοδευτικός και λάτρης της παράδοσης». Οσο για το αν η κρίση έχει επηρεάσει την αγοραστική τους διάθεση, η φιλότεχνος υποστηρίζει ότι πλέον οι συλλογές πρέπει να είναι πιο εξωστρεφείς. «Τα έργα πρέπει να μοιράζονται με το κοινό. Δεν πρέπει να μένουν κλεισμένα στους τέσσερις τοίχους».
Info: Η έκθεση με τίτλο «Ελληνες και Κύπριοι ναΐφ ζωγράφοι» εγκαινιάζεται στις 25 Οκτωβρίου στο Σισμανόγλειο Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης. Εως τις 17 Νοεμβρίου.
Γιώτα Βαζούρα
