Σε νέα επίδειξη προκλητικότητας προχωρά η Τουρκία, θέτοντας για ακόμη μία φορά σε δοκιμασία την ελληνική ψυχραιμία και αποφασιστικότητα στο Αιγαίο. Το ερευνητικό σκάφος «Πίρι Ρέις», συνοδευόμενο από μονάδες υποστήριξης, πλέει από το βράδυ της Παρασκευής σε διεθνή ύδατα δυτικά των Ψαρών, πραγματοποιώντας -όπως υποστηρίζει η Άγκυρα- «ωκεανογραφικές έρευνες» στο πλαίσιο της NAVTEX που έχει εκδώσει ο σταθμός της Σμύρνης για το διάστημα 4 έως 14 Οκτωβρίου.
Η κίνηση αυτή, αν και παρουσιάζεται ως «επιστημονική», αποτελεί ξεκάθαρη πρόκληση σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, καθώς η περιοχή που δεσμεύει η τουρκική NAVTEX εκτείνεται από τη Θάσο μέχρι τη Χίο, τον Αη Στράτη, τη Μύκονο, την Ικαρία και τους Φούρνους –δηλαδή σε ζώνες όπου η Ελλάδα έχει πλήρη αρμοδιότητα για έρευνες και εκμετάλλευση θαλάσσιου πλούτου.
Η άμεση ελληνική απάντηση και η προσεκτική παρακολούθηση
Η Αθήνα αντέδρασε ακαριαία, εκδίδοντας αντι-NAVTEX, με την οποία ακυρώνει την τουρκική οδηγία, υπογραμμίζοντας πως η περιοχή έρευνας εμπίπτει στην ελληνική δικαιοδοσία. Παρ’ όλα αυτά, η Άγκυρα, πιστή στην πάγια τακτική της έντασης, αγνοεί τις διεθνείς αρχές και συνεχίζει τις κινήσεις της, επιδιώκοντας να κατοχυρώσει de facto παρουσία σε περιοχές ελληνικών συμφερόντων.
Το Πολεμικό Ναυτικό βρίσκεται σε πλήρη επιφυλακή, με μονάδες του στόλου να παρακολουθούν στενά κάθε κίνηση του «Πίρι Ρέις», αλλά και να καταγράφουν τα σημεία διέλευσής του. Οι ναυτικές δυνάμεις διατηρούν συνεχή οπτική και ηλεκτρονική επιτήρηση, αποστέλλοντας σαφές μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να επιτρέψει καμία παραβίαση ή πρόκληση σε βάρος της εθνικής κυριαρχίας.
Η προπαγάνδα Φιντάν και τα «διπλωματικά μέτρα»
Μέσα σε αυτό το κλίμα, οι δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν ρίχνουν λάδι στη φωτιά. Ο Φιντάν, σε νέες δηλώσεις του, ισχυρίστηκε πως «υπάρχουν περιοχές συμμαχιών που γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθούν στη Μεσόγειο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Τις βλέπουμε και αναπτύσσουμε διπλωματικά μέτρα για αυτές».
Μάλιστα, προσέθεσε με νόημα: «Αν δεν μπορέσεις να αναπτύξεις διπλωματικά μέτρα για συγκεκριμένα θέματα, τότε παραπέμπεις το θέμα στον στρατό σου, στα όργανα ασφαλείας, και συμβαίνουν περισσότερα πράγματα. Δηλαδή, πρέπει να λάβετε εκ των προτέρων τα διπλωματικά μέτρα που μπορείτε να λάβετε».
Η δήλωση αυτή, περιβεβλημένη με τον μανδύα της «διπλωματίας», αποκαλύπτει την πάγια τουρκική τακτική: την απειλή στρατιωτικής δράσης όταν η πολιτική δεν αποδίδει.
Ο «Θαλασσόλυκος» και η σκιά της στρατιωτικής επίδειξης
Παράλληλα με το «Πίρι Ρέις», η Τουρκία ετοιμάζει την ετήσια ναυτική άσκηση «DenizKurd-I» (σσ. Θαλασσόλυκος), που διεξάγεται από τις 6 έως 10 Οκτωβρίου σε τρεις θάλασσες -Μαύρη Θάλασσα, Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Η κίνηση αυτή δεν είναι άσχετη με τη χρονική συγκυρία: συνιστά επίδειξη ισχύος και ταυτόχρονα μήνυμα προς την Αθήνα ενόψει των ενεργειακών εξελίξεων και της κινητικότητας εταιρειών όπως η Chevron, που έχει προτείνει έρευνες νότια της Κρήτης.