Η έρευνα για το πολύκροτο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ προκαλεί πλέον κύμα κοινωνικών και οικονομικών αναταράξεων στην Κρήτη, καθώς οι δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών γίνονται «οριζόντια» και χωρίς καμία διάκριση.
Όπως καταγγέλλουν δικηγόροι στο Cretalive.gr, ένας ελέγχεται, δέκα την πληρώνουν, καθώς οι κατασχέσεις επεκτείνονται αυτόματα και στους συνδικαιούχους των λογαριασμών -ακόμη κι αν πρόκειται για συγγενικά πρόσωπα που δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την υπό διερεύνηση υπόθεση.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι λογαριασμοί που δεσμεύονται είναι μισθοδοσίας ή συντάξεων, γεγονός που για κάποιες οικογένειες θέτει ευθέως ζήτημα επιβίωσης.
«Όταν σε δένουν χειροπόδαρα και δεν μπορείς να πάρεις καν τον μισθό σου από τον λογαριασμό, νιώθεις ότι είσαι με την πλάτη στον τοίχο. Δεσμεύονται τα πάντα, μισθοί, επιδόματα, όλα. Τους στραγγαλίζουν οικονομικά, ανεξαρτήτως υποχρεώσεων και αυτό θα δημιουργήσει κοινωνικές αναταράξεις», δηλώνει χαρακτηριστικά η δικηγόρος Θεονύμφη Μπέρκη.
«Δεν έχουν καν την ιδιότητα του κατηγορούμενου»
Η κατάσταση, όπως φαίνεται, επιδεινώνεται ραγδαία. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Εισαγγελία Οργανωμένου Εγκλήματος έχει προχωρήσει πλέον σε μαζική αποστολή κατασχετηρίων, που αφορούν σε εκατοντάδες ελεγχόμενους πολίτες σε όλη την Κρήτη.
Ο δικηγόρος Αντώνης Επιτροπάκης περιγράφει την εικόνα μιας πρωτοφανούς δικαστικής πρακτικής. «Καθημερινά δεχόμαστε πια τηλεφωνήματα απελπισίας. Από τέλη Αυγούστου – αρχές Σεπτεμβρίου έχουμε κατασχέσεις των λογαριασμών ελεγχόμενων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίοι ούτε καν έχουν τη δικονομική ιδιότητα του κατηγορούμενου. Η δέσμευση αφορά συνολικά στους λογαριασμούς στους οποίους συμμετέχουν. Δηλαδή συμμετέχω σε έναν λογαριασμό με άλλους δέκα, δεσμεύουν τον λογαριασμό για όλους. Και για τους ένδεκα. Υπάρχει τρομακτική διάχυση του προβλήματος», επισημαίνει.
Ο ίδιος υπογραμμίζει πως κατάσχουν οριζόντια όλους τους λογαριασμούς. «Την πληρώνουν ακόμα και άνθρωποι που δεν είναι καν στο κάδρο του ελέγχου. Είναι απλά συνδικαιούχοι», τονίζει και προσθέτει:
«Αντιλαμβάνεστε τι μπορεί να συμβαίνει όταν μιλάμε για την ελληνική κοινωνία, όπου οι οικογενειακοί δεσμοί είναι στενοί και πολύ συχνά ένα παιδί ή εγγόνι μπορεί να συμμετέχει στον λογαριασμό κάποιου υπερήλικα συγγενή του. Πότε και σε ποια παραβατικά αδικήματα έχει γίνει κάτι τέτοιο άλλη φορά; Ναι, να τιμωρηθούν οι ένοχοι όταν και όπως προβλέπεται, όμως είναι άλλο αυτό που κάνουν τώρα».
Ολόκληρες οικογένειες χωρίς πρόσβαση ούτε σε μισθούς
Από τις υποθέσεις που χειρίζεται ο κ. Επιτροπάκης, χαρακτηριστική είναι αυτή ενός υπαλλήλου, ο οποίος βρίσκεται υπό έλεγχο για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
«Έχουν δεσμεύσει τον λογαριασμό μισθοδοσίας του, έχουν δεσμεύσει και τον λογαριασμό της μητέρας του που ήταν συνδικαιούχος για να την εξυπηρετεί, ενώ μπλόκαραν και τον λογαριασμό της γυναίκας του. Μία οικογένεια με δύο παιδιά φοιτητές, πείτε μου πώς θα μπορέσουν να ζήσουν και να πορευτούν;» διερωτάται ο ίδιος.
Οι κατασχέσεις, σύμφωνα με τον νόμο, μπορούν να ισχύουν για τουλάχιστον εννέα μήνες, ενώ η προσφυγή στο Συμβούλιο Εφετών Αθηνών δεν συνεπάγεται αυτόματα αναστολή εκτέλεσης.
«Σε περιπτώσεις τρομοκρατικών οργανώσεων συνηθίζουμε να λέμε ότι η Δημοκρατία δεν εκδικείται. Εδώ που είναι ο νομικός μας πολιτισμός; Πού είναι το “η Δημοκρατία που δεν εκδικείται”; Αυτό δεν έχει ξαναγίνει», σχολιάζει ο κ. Επιτροπάκης
«Κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων»
Ανάλογους προβληματισμούς εκφράζει και ο δικηγόρος Λευτέρης Κάρτσωνας, ο οποίος επισημαίνει ότι το φαινόμενο έχει λάβει διαστάσεις καθημερινότητας.
«Η κατάσχεση των τραπεζικών λογαριασμών συμπολιτών μας είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο. Ιδιαίτερα επαχθείς για τα έννομα αγαθά της περιουσίας τους δικονομικές πράξεις που καταλήγουν σε δραματικές καταστάσεις και αντιστρατεύονται θεμελιωδών αρχών της ποινικής διαδικασίας καθ’ ότι τίθενται στο στόχαστρο και λογαριασμοί προσώπων που δεν έχουν καμία σχέση με τις υπό ποινική διερεύνηση αξιόποινες πράξεις», επισημαίνει, ενώ κάνει σαφές πως «παγώνουν» ακόμη και λογαριασμοί που δέχονται μισθοδοσίες και συντάξεις, με αποτέλεσμα «οι συμπολίτες μας να στερούνται τα αναγκαία για την επιβίωση τους μέσα».
«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή και χρειάζεται να υπάρξει άμεσα νομοθετική μεταρρύθμιση καθ’ ότι έχουμε οδηγηθεί σε οδυνηρές καταστάσεις, με κατάφωρη παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων συμπολιτών μας», υπογραμμίζει, προσθέτοντας πως «είναι αναγκαίο επίσης να υπάρξει ένα δικονομικό φιλτράρισμα ώστε οι δεσμεύσεις των λογαριασμών να αφορούν αποκλειστικά τα πρόσωπα που έχουν τεθεί στο στόχαστρο του Εισαγγελέα του Οργανωμένου Εγκλήματος».
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο κ. Κάρτσωνας αναφέρει την περίπτωση κτηνοτρόφου με οικογένεια και παιδιά, του οποίου δεσμεύτηκε ο τραπεζικός λογαριασμός μαζί με τον λογαριασμό μισθοδοσίας της συζύγου του, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης.
Ένα φαινόμενο που ξεπερνά το σκάνδαλο
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, που έχει συγκλονίσει τη χώρα, φαίνεται πλέον να αποκαλύπτει και σοβαρές ρωγμές στη λειτουργία του ίδιου του κράτους δικαίου. Οι δικηγόροι κάνουν λόγο για «τυφλές» κατασχέσεις, χωρίς δικονομικά φίλτρα και χωρίς κοινωνική πρόνοια, ενώ οικογένειες βρίσκονται κυριολεκτικά εγκλωβισμένες οικονομικά, αναμένοντας επί μήνες τη δικαστική κρίση.
Σε ένα περιβάλλον όπου οι λέξεις δικαιοσύνη και νομιμότητα δοκιμάζονται σκληρά, το ερώτημα παραμένει αναπάντητο -πού τελειώνει η δίωξη και πού αρχίζει η τιμωρία αθώων;
