Σαν άλλοι… Φωτόπουλοι και Αυλωνίτες στην ταινία «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», χιλιάδες Ελληνες «μονομάχοι» στην αρένα της κρίσης ετοιμάζονται και φέτος να ξεχυθούν στους δρόμους των μεγάλων πόλεων, με τη σκέψη ότι «λεφτά ΔΕΝ υπάρχουν!» και ότι μόνο «ένας μάγος θα μας σώσει (;)» όλους στο «Τσίρκο, η Ελλάς!». Πρόκειται για ένα λεκτικό κολάζ με τα ευφάνταστα σλόγκαν των καρναβαλιστών, που αποκωδικοποιεί καλύτερα το σατιρικό μήνυμα της φετινής Αποκριάς σε όλη τη χώρα, από την Ξάνθη και τη Νάουσα έως την Πάτρα και το Ρέθυμνο.
Τους καρναβαλιστές εμπνέουν φέτος (όπως και πέρυσι) η οικονομική κρίση, αλλά κυρίως η… νέα φτώχεια, που αφενός δημιούργησε σχετικά συνθήματα και σατιρικά γκρουπ («η Οδύσσεια των Ελλήνων», «η ανεργο-ναυτική εκστρατεία», «Λούκι Λουκ, μόνος και άφραγκος καβαλάρης», «λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο» κ.ά.), αφετέρου κουτσούρεψε ακόμα περισσότερο τον ήδη «κουρεμένο» προϋπολογισμό των καρναβαλικών εκδηλώσεων. Οπως όλα δείχνουν, τις περσινές αποκριάτικες εκδηλώσεις της οικονομικής κρίσης διαδέχονται φέτος τα καρναβάλια της… νέας φτώχειας.
Στην Πάτρα, που είναι η πρωτεύουσα της Αποκριάς, το καρναβάλι προσαρμόστηκε στο δύσκολο 2012, σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης Γιάννη Δημαρά, και συγκεκριμένα ο συνολικός προϋπολογισμός του δεν ξεπερνά τα 600.000 ευρώ, όταν πέρυσι το μπάτζετ ήταν περίπου 1.000.000 ευρώ και πρόπερσι σχεδόν 2.000.000 ευρώ. Μάλιστα η τελετή έναρξης του καρναβαλιού έγινε χθες για πρώτη φορά το μεσημέρι και όχι βράδυ, προκειμένου να τονωθεί η τοπική αγορά. «Ο δήμος υπόσχεται ένα καρναβάλι που δεν θα υποβαθμιστεί και θα θεωρηθεί το μείζον αντικαταθλιπτικό φάρμακο κόντρα στο κλίμα που έχουν δημιουργήσει στην ελληνική κοινωνία οι πολιτικές του Μνημονίου» λέει ο πρόεδρος της κοινωφελούς επιχείρησης του Οργανισμού Πατρινού Καρναβαλιού Ηλίας Γρηγόρης.
Αντίστοιχα, στο Ρέθυμνο της Κρήτης είναι ευπρόσδεκτοι οι χορηγοί για τις καρναβαλικές εκδηλώσεις, ενώ τα καρναβάλια στη βόρεια Ελλάδα είναι επίσης μικρής διάρκειας και σφιχτού προϋπολογισμού. Στην Ξάνθη, τη βασίλισσα του καρναβαλιού σε Μακεδονία και Θράκη, το αποκριάτικο ξεφάντωμα θα διαρκέσει κάτι παραπάνω από μία εβδομάδα, ξεκινώντας την Τσικνοπέμπτη. «Δεν θέλουμε να χαλάσουμε την ποιότητα του καρναβαλιού. Σε αυτό το δεκαήμερο θα κάνουμε ένα καρναβάλι αντάξιο με τις προσδοκίες των κατοίκων και των επισκεπτών μας» λέει ο πρόεδρος του Κέντρου Πολιτισμού της Ξάνθης Μανόλης Φανουράκης. Από πέρυσι, άλλωστε, η… τρόικα έκοψε τον προϋπολογισμό του ξανθιώτικου καρναβαλιού στο 1/3 της προηγούμενης χρονιάς (από τα 600.000 ευρώ στα 200.000 ευρώ).
Στη Νάουσα το βάρος δίνεται σε εκδηλώσεις που αναδεικνύουν τον πολιτισμό και το χρώμα της πόλης, ενώ πιθανότατα δεν θα γίνει η καθιερωμένη παρέλαση καρναβαλικών ομάδων και σατιρικών αρμάτων στις 26 Φεβρουαρίου. «Θα γίνουν μετρημένα πράγματα και θα στηριχτούμε στο δρώμενο Γενίτσαροι και Μπούλες, που αναδεικνύει την ιστορία και την παράδοση της πόλης» λέει ο δήμαρχος Νάουσας Τάσος Καραμπατζός. Πέρυσι, παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία, η Νάουσα είχε καταφέρει να επενδύσει στο καρναβάλι με περίπου 60.000 ευρώ περισσότερα από πρόπερσι.
Σε χορηγίες προς τους πολιτιστικούς συλλόγους ελπίζουν οι υπεύθυνοι του καρναβαλιού στην Κοζάνη, όπου θα αναβιώσει το έθιμο των Φανών. Την Τσικνοπέμπτη ανάβει ο πρώτος Φανός και έως την Κυριακή της Αποκριάς, όταν θα ανάψουν όλοι, θα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην πόλη, οι 
οποίες, σύμφωνα με τους αρμοδίους, θα προσφέρουν μια αξιοπρεπή εορταστική εικόνα.
Ο άφραγκος Ελληνας και οι φοροδαμαστές του ΔΝΤ, οι μεγάλοι πρωταγωνιστές
Μεγάλοι πρωταγωνιστές στα καρναβάλια της χώρας αναδείχτηκαν πέρυσι ο κύριος… «μαζί τα φάγαμε» Θεόδωρος Πάγκαλος και οι φοροδαμαστές του ΔΝΤ. Φέτος οι καρναβαλιστές αναμένεται να επικεντρώσουν τη σάτιρά τους στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Γιώργο Παπανδρέου, στον πρόεδρο της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά, στην τρόικα, αλλά κυρίως… στον άφραγκο Ελληνα.
Πάντως η αρχή έγινε χθες, στην πρεμιέρα του μεγαλύτερου καρναβαλιού της χώρας, στην Πάτρα. Συγκεκριμένα, ένα πλήρωμα ετοίμασε… την κηδεία του Γιώργου Παπανδρέου στο πλαίσιο δρώμενου με τίτλο «Πέθανε ο θείος».
Στο Ρέθυμνο Κρήτης κεντρικό θέμα των καρναβαλικών εκδηλώσεων είναι η «Οδύσσεια των Ελλήνων». Στόχος είναι, όπως αναφέρουν οι αρμόδιοι, «να υπενθυμίσουμε σε όλους τους Ελληνες την ιστορικά επιβεβαιωμένη και χρονικά διαπιστωμένη αντοχή τους στις κατά καιρούς οδύσσειες και την επιτυχημένη έκβαση του αγώνα που δίνουν για να φτάσουν στη δική τους Ιθάκη. Οντας συνταξιδιώτες στην οδύσσεια που περνά η χώρα μας και την επέλεξαν άλλοι για εμάς, ας γίνουμε συνταξιδευτές στην οδύσσεια που εμείς επιλέγουμε και στηρίζουμε με τη συμμετοχή μας».
Από τη Δ(ιεθνή)Ν(ομισματική)Τ(ρέλα) πέρυσι, στο «Τσίρκο, η Ελλάς» φέτος, στην Ξάνθη, όπου οι αρμόδιοι εμφανίζονται αισιόδοξοι για τη συμμετοχή του κόσμου στις εκδηλώσεις, επισημαίνοντας ότι «όλοι μας για λίγες ημέρες θέλουμε να ξεχαστούμε και να ηρεμήσουμε από τα προβλήματά μας».
Στον Τίρναβο οι καρναβαλιστές ετοιμάζονται και φέτος να… επιπλήξουν την οικονομική κρίση και τους Ελληνες πολιτικούς με πληρώματα όπως «Πρότυπο νηπιαγωγείο Απατεώνειο: Η κλεφτοβουλή» και με συνθήματα όπως «το καρναβάλι φτάνει, η οικονομική κρίση εμάς τους Αραβες δεν πιάνει!».
Δράσεις αλληλεγγύης με κομφετί και κατσαρόλες στην Πάτρα
Αυτή η (ολοήμερη!) τελετή έναρξης τα είχε όλα: Οχι μόνο τραγούδι και κέφι, αλλά και… «Αγανακτισμένους» καρναβαλιστές με αυτοσχέδια μουσικά όργανα κατσαρολικά και νταούλια, αλλά και δράσεις για τους αστέγους. Ολα αυτά στην Πάτρα, η οποία για πρώτη χρονιά φόρεσε τα… σατιρικά της από νωρίς το πρωί. Το πατρινό καρναβάλι των «3Α» (Αντικαταθλιπτικό-Αισιόδοξο, Αναπτυξιακό, Αλληλεγγύης) ξεκίνησε με ποικίλες εκδηλώσεις και με μία μεσημεριανή τελετή έναρξης που κόστισε περίπου 17.000 ευρώ αντί 57.000 ευρώ πέρυσι.
«Οι Πολίτες Πάτρας εν Δράσει» κάλεσαν τον κόσμο να «τα φορέσει καρναβαλικά», δηλαδή να φέρει ρούχα και παπούτσια στη Ρήγα Φεραίου 110 προκειμένου να παραδοθούν στη Δημοτική Ιματιοθήκη. Επίσης το χορευτικό τμήμα του Πολιτιστικού Οργανισμού Δήμου Πατρέων διοργάνωσε βραδινή συγκέντρωση στην πλατεία Γεωργίου και πάρτι «Αγανακτισμένων καρναβαλιστών». Οπως ανέφεραν οι «Αγανακτισμένοι», «μακριά και έξω από αντιπαραθέσεις που μόνο μικροσυμφέροντα κάθε είδους κρύβουν, η καρναβαλική γιορτή των Αγανακτισμένων είναι ανοιχτή σε όλους εκείνους που ξέρουν να διεκδικούν, να απαιτούν και να δημιουργούν ένα καλύτερο καρναβάλι και ένα καλύτερο αύριο για την πόλη μας γλεντώντας. Δεν θέλουμε ούτε καρναβαλικούς πάτρωνες ούτε εμπόρους του καρναβαλιού».
Κατά τα άλλα, το Πατρινό Καρναβάλι ξεκίνησε επισήμως στις 2 το μεσημέρι στην πλατεία Αγίου Γεωργίου, με τον δήμαρχο της πόλης Γιάννη Δημαρά να κηρύσσει την έναρξη των εκδηλώσεων που θα ολοκληρωθούν σε περίπου έναν μήνα, την Καθαρά Δευτέρα. Την εμφάνισή του έκανε χθες και ο Βασιλιάς Καρνάβαλος. Νωρίτερα στους πεζόδρομους του κέντρου της πόλης και στην πλατεία Αγίου Γεωργίου έγιναν δραστηριότητες από φορείς, συλλόγους, ομάδες και πληρώματα, όπως το δρώμενο «Λουνοπαρκάρουμε πεζοδηγώντας» από το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού ή το δρώμενο «Αγαπούλα, τη σακούλα» από τους Patrinistas κ.ά.
Ελένη Ευαγγελοδήμου
