«Το σπίτι στην οδό Παραδείσου» της Σόφκα Ζινόβιεφ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, συντροφεύει κάθε βράδυ εκατομμύρια ακροατών σε όλον το κόσμο, οι οποίοι συντονίζονται στο Radio 4 του BBC για να ακούσουν την αγαπημένη εδώ και δεκαετίες ραδιοφωνική εκπομπή «Book at bedtime». Σε αυτήν δύο ηθοποιοί διαβάζουν για δύο εβδομάδες 15λεπτα αποσπάσματα από ένα λογοτεχνικό έργο και από την περασμένη Δευτέρα η Ελλάδα μας έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. «Αισθάνομαι μεγάλη τιμή που διάλεξαν το δικό μου μυθιστόρημα» λέει στη «δημοκρατία» η συγγραφέας, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Βρετανία, για να εγκατασταθεί τελικά μόνιμα στην Αθήνα μετά τον γάμο της με έναν Ελληνα.
«Οι παρουσιαστές της δεν διαβάζουν ολόκληρα τα βιβλία, καθώς αφιερώνουν στο καθένα μόνο 10 εκπομπές. Επιλέγουν όμως τα πιο χαρακτηριστικά αποσπάσματα. Εγώ που άκουσα τις πέντε πρώτες εκπομπές έμεινα ικανοποιημένη, καθώς έχουν βάλει τους ακροατές τόσο στην ουσία της ιστορίας όσο και στην ατμόσφαιρα» συνεχίζει η Σόφκα Ζινόβιεφ, το βιβλίο της οποίας κυκλοφόρησε στη Βρετανία στις αρχές Μαρτίου, συγκεντρώνοντας ευνοϊκές κριτικές και θετικά σχόλια από τα media. Από την περασμένη Δευτέρα μάλιστα, όταν ξεκίνησαν και οι αφηγήσεις από τη ραδιοφωνική εκπομπή του BBC, το ενδιαφέρον του βρετανικού κοινού γι’ αυτό αυξήθηκε. Το ίδιο και οι πωλήσεις του. Αυξημένο είναι όμως και γενικότερα το ενδιαφέρον των Βρετανών (και όχι μόνο) για τη χώρα μας τον τελευταίο χρόνο λόγω της οικονομικής κρίσης, κάτι που προφανώς μέτρησε και στη διαδικασία της επιλογής του συγκεκριμένου ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλα υποψήφια βιβλία της μοντέρνας λογοτεχνίας. «Το σπίτι στην οδό Παραδείσου» αναπαράγει με τη μορφή μυθιστορήματος τη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, από τα Δεκεμβριανά του ’44 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2008, οπότε ξέσπασαν οι μεγάλες καταστροφές στο κέντρο της Αθήνας. «Το εντυπωσιακό μυθιστόρημα μας βοηθάει να καταλάβουμε γιατί οι Ελληνες δεν ανέχονται τις έξωθεν παρεμβάσεις» έγραψε στην κριτική του το βρετανικό περιοδικό «The Economist».
«Στα αγγλοσαξονικά media ασκείται μεγάλη κριτική στους Eλληνες. Σχολιάζεται το πώς συμπεριφέρονται ως λαός, αν είναι τεμπέληδες, αν πληρώνουν τους φόρους τους… Πιστεύω ότι κατά κάποιον τρόπο το βιβλίο μου δίνει -μεταξύ άλλων- και κάποιες εξηγήσεις στους Aγγλους και τους άλλους Ευρωπαίους. Τους βοηθάει να καταλάβουν πόσο περίπλοκη είναι η ιστορία και ότι υπάρχουν πράγματα που δεν τα γνωρίζουν. Oπως για παράδειγμα ότι από τότε που η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος, οι ξένες δυνάμεις έπαιξαν πολλές φορές άσχημο ρόλο» εξηγεί η συγγραφέας στη «δημοκρατία», σχολιάζοντας την παραπάνω κριτική. Η πένα της συγγραφέως ακολουθεί τη Μoντ, η οποία, όταν μαθαίνει ότι ο άντρας της σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό ατύχημα, χάνει τον κόσμο κάτω από τα πόδια της. Δεν μπορεί να καταλάβει για ποιο λόγο οδηγούσε στη μέση της νύχτας σε έναν απομονωμένο παραλιακό δρόμο έξω από την Αθήνα. Ο Νικήτας ήταν ένας άντρας με περίπλοκο παρελθόν. Με την επιστροφή της μητέρας του Αντιγόνης στο πατρικό σπίτι στην οδό Παραδείσου, η Μοντ θα έχει την ευκαιρία να ερευνήσει αυτό το παρελθόν. Θα ανακαλύψει τη σπαρακτική ιστορία μιας νεαρής μητέρας που βρέθηκε παγιδευμένη στη δίνη του Εμφύλιου Πολέμου και αναγκάστηκε να πάρει μια τραγική απόφαση που θα άλλαζε για πάντα τη ζωή τη δική της και της οικογένειάς της.
Ανάμεσα σε δυο πατρίδες
Ρωσίδα τρίτης γενιάς από την πλευρά του πατέρα της και με μητέρα Αγγλίδα, η Σόφκα Ζινόβιεφ γεννήθηκε στο Λονδίνο, όπου σπούδασε Κοινωνική Ανθρωπολογία στο πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 επισκέφθηκε την Ελλάδα ως ερευνήτρια για τη διδακτορική της διατριβή με θέμα τη σύγχρονη ελληνική ταυτότητα και τον τουρισμό, και διέμεινε για μερικά χρόνια στο Ναύπλιο. «Αγάπησα αμέσως πάρα πολύ αυτή τη χώρα. Ηταν από τις πιο σημαντικές περιόδους της ζωής μου» σημειώνει η ίδια. Τελειώνοντας το διδακτορικό της εργάστηκε ως δημοσιογράφος ταξιδεύοντας ανά την υφήλιο. «Είχα πάει ένα ταξίδι στη Ρωσία, αναζητώντας της ρίζες μου και γράφοντας κάποια άρθρα. Εκεί γνώρισα τον Βασίλη, που έγινε σύζυγός μου. Δούλευε τότε στην ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα. Ζήσαμε εκεί μαζί για ένα διάστημα, στη συνέχεια πήγαμε στην Αγγλία, όπου παντρευτήκαμε και γεννήθηκαν οι κόρες μας. Αργότερα περάσαμε πέντε χρόνια στη Ρώμη, όπου μετατέθηκε ο σύζυγός μου». Η μόνιμη επιστροφή τους στην Ελλάδα έγινε το 2001. «Ενιωσα σαν να επιστρέφω στο σπίτι μου» μας λέει η συγγραφέας, που εκείνη την περίοδο ξεκίνησε τη συγγραφική της δραστηριότητα. «Το πρώτο μου βιβλίο λέγεται “Οδός Ευρυδίκης”. Είναι το όνομα του δρόμου, στη Βουλιαγμένη, όπου βρίσκεται το σπίτι μας. Το βιβλίο περιγράφει τις πρώτες εμπειρίες μου ως Αθηναία. Είναι δηλαδή βιωματικό» εξηγεί. Ακολούθησετο βιβλίο της «Κόκκινη πριγκίπισσα». Πρόκειται για τη συγκλονιστική ιστορία της Ρωσίδας γιαγιάς της, που σημείωσε επιτυχία και μεταφράστηκε σε 10 γλώσσες.
Ηλίας Μαραβέγιας
Μ.Η.Τ. 232120