Από τις πρώτες του επαφές με την παράδοση μέχρι τις σπουδές του στη Βιένη και τη δημιουργία δύο ολοκληρωμένων άλμπουμ, ο Αλέξανδρος Τζοβάνι μάς αποκαλύπτει το εσωτερικό του σύμπαν – ένα κράμα από ποπ και έντεχνες αναφορές, θεατρικότητα, προσωπική αναζήτηση και κοινωνική ευαισθησία
Λίγο πριν βρεθεί ξανά στη Βιένη για να ερμηνεύσει το «Αξιον Εστί» στο πλαίσιο ενός μεγάλου αφιερώματος στον Μίκη Θεοδωράκη, και ενώ προετοιμάζεται για τις φθινοπωρινές του εμφανίσεις στην Αθήνα, μας μιλά για τις καταβολές του, τη σχέση του με το κοινό, αλλά και για την τέχνη ως φορέα αφύπνισης και αλλαγής.
- Από τον Ηλία Μαραβέγια
Πώς θα περιγράφατε την καλλιτεχνική σας ταυτότητα με λίγες λέξεις;
Είναι ένα περίεργο κράμα. Κλασική εκπαίδευση στη μουσική, ποπ στοιχεία, έντεχνα ακούσματα και σαφείς ευρωπαϊκές επιρροές. Οφείλω να ομολογήσω, όμως, ότι η ταυτότητά μου είναι κάτι που συνεχώς αλλάζει πρόσωπα και εξελίσσεται στον χρόνο ανάλογα με το ποιος είμαι σε κάθε χρονική στιγμή.
Είστε από τη Θεσσαλονίκη αλλά το επίθετό σας είναι Τζοβάνι. Ποια είναι η ρίζα του;
Υπάρχουν ιταλικές ρίζες 4-5 γενιές πίσω.
Πότε άρχισε η επαφή σας με τη μουσική και ποια στιγμή σάς έκανε να καταλάβετε ότι αυτός είναι ο δρόμος σας;
Με τη μουσική άρχισα να ασχολούμαι στην εφηβεία μου, μαθαίνοντας παραδοσιακά κρουστά. Αργότερα ασχολήθηκα με τη φωνή σπουδάζοντας τελικά τραγούδι στην Αυστρία. Δεν υπάρχει μια στιγμή που κανείς αποφασίζει να ασχοληθεί με τη μουσική. Είναι ένα ανεξήγητο κάλεσμα που κανείς δεν μπορεί να το παραβλέψει. Νιώθω ότι όσο θυμάμαι τον εαυτό μου ήταν μέσα μου η μουσική και η δημιουργία.
Σπουδάσατε στο Prayner Conservatory of Music and Dramatic Arts, στη Βιένη, με καταξιωμένους δασκάλους. Πώς σας διαμόρφωσαν οι σπουδές σας εκεί;
Σίγουρα είναι μεγάλο σχολείο οι σπουδές σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Σχολείο όχι μόνο μουσικό, αλλά υπήρξε και ένα στοίχημα για μένα να μπορέσω να προσαρμοστώ τόσα χρόνια στο εξωτερικό, να δουλέψω, να συμβιβαστώ με τον ανταγωνισμό, «να φάω τα μούτρα μου» και τελικά να επιστρέψω πιο δυνατός ως άνθρωπος και ως μουσικός.
Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που αναζητάτε ως δημιουργός τραγουδιών όταν γράφετε έναν στίχο ή μια μελωδία;
Αναζητώ μονάχα ένα πράγμα: Να περνάει το μήνυμα που έχει να δώσει. Γιατί εκεί βρίσκω και την ουσία της τέχνης.
Τι σηματοδοτεί για εσάς το τελευταίο σας άλμπουμ «8 παράθυρα στον κόσμο»; Τι «παράθυρα» ανοίγουν;
Είναι ένα άνοιγμα της ψυχής μου και των κόσμων που ζουν μέσα μου. Μια πρόσκληση σε όλους εκεί έξω να ταξιδέψουν παρέα μου σε αυτούς τους κόσμους. Μια διαδρομή με ευαισθησία και ειλικρίνεια, ποιότητες που μου λείπουν πολύ από τη σημερινή εποχή.
Πόσο διαφορετικός αισθάνεστε σε σχέση με την προηγούμενη δουλειά σας, το άλμπουμ σας «33»; Πόσο εξελίχθηκε η μουσική σας από τότε;
Είμαι όντως πολύ διαφορετικός. Αρχικά νιώθω ότι το δεύτερο άλμπουμ έχει τραγούδια πολύ πιο άμεσα για να απευθυνθούν σε ένα ευρύτερο κοινό. Ενορχηστρωτικά και ερμηνευτικά έχουν σίγουρα μεγαλύτερη αναφορά στο σήμερα, χωρίς όμως η μουσική να χάνει την ευαισθησία μιας άλλης εποχής που κουβαλώ πάντα μέσα μου.
Τι πιστεύετε για τα ετερόκλητα καλλιτεχνικά «παντρέματα», είτε στο στούντιο ηχογράφησης είτε πάνω σε μια σκηνή;
Το βασικό που με ενδιαφέρει και ως καλλιτέχνη και ως ακροατή είναι να υπάρχει καλή αισθητική και λόγος ύπαρξης κάποιου συνδυασμού. Κατά τα άλλα, είμαι πολύ ανοιχτός στο να ακούσω και να συμμετέχω σε φαινομενικά ετερόκλητα σχήματα.
Πώς διαμορφώνεται η σχέση σας με το κοινό; Εχει αλλάξει κάτι όσο μεγαλώνει ο «πυρήνας» του κόσμου που σας ακολουθεί;
Είναι σαν να βγήκα μια βόλτα και συνεχώς έρχονται παρέα μου όλο και περισσότεροι άνθρωποι. Μου αρέσει πολύ η επαφή με τους ανθρώπους και μου βγαίνει ένας τεράστιος σεβασμός σε αυτούς που αφιερώνουν 3 λεπτά για να ακούσουν ένα τραγούδι μου ή 3 ώρες για να γίνουν συμμέτοχοι σε ένα live μου. Οι ακροατές μας είναι ο λόγος ύπαρξής μας.
Πόσο σας επηρεάζει η επικαιρότητα στη δημιουργία σας; Γράφετε «στρατευμένα» ή πιο εσωτερικά;
Με επηρεάζουν πολύ η επικαιρότητα και η επικαιρότητά μου. Αν διαβάσει κανείς το δελτίο Τύπου του τελευταίου άλμπουμ μου, θα καταλάβει περισσότερα. Η δημιουργία σε μένα λειτουργεί αυθόρμητα και ο βασικός πυρήνας της είναι πάντα κάτι που τυχαία έπειτα από ένα ερέθισμα κατεβαίνει στο μυαλό μου. Είναι αστείο να δει κανείς τις σημειώσεις μου στο κινητό μου. Λέξεις, φράσεις, ολόκληρα τετράστιχα… ατάκτως ερριμμένα! Που κάποια μέρα συνήθως γίνονται στίχοι, τραγούδια και ποιήματα.
Το ερχόμενο Σάββατο, 25 Οκτωβρίου, θα είστε ο σολίστ στη συναυλία αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη, που θα πραγματοποιηθεί στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος στη Βιένη, στο πλαίσιο των 100 χρόνων από τη γέννηση του αξέχαστου Ελληνα συνθέτη. Ποια είναι τα συναισθήματά σας;
Μεγάλη ευθύνη, χαρά και ευλογία. Επιστρέφω στην πόλη που με γαλούχησε μουσικά για ένα τόσο εμβληματικό έργο, το «Αξιον Εστί». Είναι σπουδαίο πράγμα να ταξιδεύει η μουσική του Μίκη στον κόσμο.
Το «Αξιον Εστί» είναι βαθιά φορτισμένο μουσικά και ιδεολογικά. Πώς προσεγγίζετε ερμηνευτικά ένα τέτοιο έργο;
Σίγουρα δεν μπορώ να μην εμπλακώ συναισθηματικά με ένα τέτοιο έργο με αυτή την επαναστατική ενέργεια που κουβαλάει. Ομως την ποίηση οφείλουμε να την τραγουδάμε με σεβασμό και δωρικότητα. Αυτοί είναι οι πυλώνες μου στο έργο του Μίκη.
Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη στιγμή ή τραγούδι από το ρεπερτόριο του Θεοδωράκη που σας έχει σημαδέψει προσωπικά;
Το τραγούδι «Της αγάπης αίματα» σε ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη περικλείει όλα εκείνα που με κάνουν να αγαπώ την ποίηση, τη μουσική του Θεοδωράκη και το τραγούδι εν γένει.
Τι άλλο να περιμένουμε από εσάς στο άμεσο μέλλον;
Ετοιμάζω με την ομάδα μου τις live εμφανίσεις μου στην Αθήνα. Ξεκινάμε στις 25 Νοεμβρίου στην καινούργια μουσική σκηνή Ράδιο, στον Κεραμεικό! Σας περιμένω εκεί!
Info
Η συναυλία της 25ης Οκτωβρίου διοργανώνεται από το Λύκειο Ελληνίδων Βιένης με ελεύθερη είσοδο, ενώ τελεί υπό την αιγίδα της ελληνικής πρεσβείας της Βιένης και της Ι. Μητροπόλεως Αυστρίας. Συμμετέχουν κλιμάκια της Συμφωνικής Ορχήστρας και της Μεικτής Χορωδίας του Ωδείου Ανω Πόλης Θεσσαλονίκης, υπό τη διεύθυνση του μαέστρου και καλλιτεχνικού διευθυντή του ωδείου Παναγιώτη Διαμαντή.